Analiz: Nükleer Anlaşma Sonrası ABD’nin İran Politikası

Analiz ABD Başkanı Trump’ın İran anlaşmasına karşı geliştirdiği muhalif tutumu ve attığı adımları incelemesinin yanı sıra ABD’nin bu anlaşmadan çekilmesinin sonuçlarına değinmiştir.

8 Mayıs 2018’de Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump İran ile 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan çekildiğini açıklamıştır. Öncelikle bu çalışma anlaşmanın içeriği ve müzakere sürecini kapsamlı bir şekilde ele almış ve ABD Başkanı Trump’ın İran anlaşmasına karşı geliştirdiği muhalif tutumu ve attığı adımları incelemiştir. Trump’ın adaylık sürecinden itibaren takındığı bu tutum Washington’ın İran nükleer anlaşmasından çekilmesinin altında yatan temel nedenlerdendir. Buna ek olarak ABD’nin bu anlaşmadan çekilmesinin uluslararası toplum açısından sonuçlarına değinilmiş ve gelecekte izleyeceği politikalara yönelik olası etkileri analiz edilmiştir. Almanya, İngiltere ve Fransa başta olmak üzere Avrupa ülkeleri Washington’ın bu kararına büyük tepki göstermiş ve bu anlaşmaya bağlılıklarını birçok kez dile getirmiştir. Bu doğrultuda ABD’nin son dönemdeki dış politika hamlelerine de bakıldığında Trump’ın anlaşmadan çekilme kararı tarihi olarak müttefik görülen Avrupa Birliği (AB) ile ABD dış politikalarında ciddi bir ayrışma oluşturmaktadır.

Anlaşmadan çekilme kararının negatif etkisi Avrupa ülkeleri üzerindeki yansımaları ile sınırlı kalmayıp Ortadoğu’da da çeşitli sonuçlar doğuracağı muhtemeldir.  Her ne kadar İsrail, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ABD’nin anlaşmadan çekilmesinden memnun olsa da anlaşmanın yürürlükten kalkması halinde İran’ın daha agresif bir tavır alacağı öngörülmektedir. 21 Mayıs 2018’de ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Washington’ın İran stratejisini açıklamıştır. Bu 12 maddelik açıklama ile ABD’nin belirsiz olan İran politikasını netleştirme çabası içine girdiği gözlemlenmiştir. Dışişleri Bakanı Pompeo’nun açıklaması İran açısından yeni bir anlaşma için temel şartları oluşturmaktadır. ABD’nin İran anlaşmasından çekilme kararının Kuzey Kore ile yürütülen müzakereler açısından da ciddi sonuçlar doğuracağı söylenebilir. Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile düzenlenen zirve öncesi hazırlık sürecinde ABD’nin İran ve Kuzey Kore stratejilerinde birtakım uyumsuzluk olduğu da bu çalışma içerisinde not edilmiştir.

Etiketler: