TR
EN

Ortadoğu

Ortadoğu
Analiz: Kasım Süleymani Sonrası Ortadoğu

| Analiz
Washington-Tahran ilişkilerinde son kırk yılın en büyük gerilimi 3 Ocak 2020’de ABD tarafından Bağdat’ta gerçekleştirilen …
  • 7 Ocak 2020 | ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley, İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin ABD kuvvetlerine yönelik saldırı planı içinde olduğu istihbarat verilerini incelediğini belirterek, Süleymani'yi öldürme kararını almamış olsalardı Amerikan kuvvetlerine yönelik ihmalkarlık etmiş olacaklarını söyledi. Orgeneral Milley, Savunma Bakanı Mark Esper ile Pentagon'daki basın merkezinde ortak basın toplantısı yaptı. Kasım Süleymani'nin öldürülmesi kararını değerlendiren Milley, Bakan Esper ile birlikte Süleymani'nin hazırlığını yaptığı saldırılara ilişkin istihbarat verilerini incelediğini belirterek, "O istihbarat bilgisine güveniyorum. Bizi adım atmak zorunda bıraktı. Acildi ve ölçü ve çerçevesi bakımından oldukça netti." dedi. Milley, şu değerlendirmelerde bulundu: "Tam olarak kimi veya nereyi hedef alacağını ifade ediyor muydu? Hayır ama ABD'nin bölgedeki güçlerine karşı önemli ölçüde bir çatışma gücünü koordine ediyordu, planlamalar yapıyordu ve güçleri senkronize ediyordu. Kaynak ve istihbarat metodunun güvenliği için bunun ötesine geçemem ama şunu ifade edebilirim: Biliyorum istihbaratı bir bahane olarak kullandığımız veya yalan söylediğimizi ifade edenler var, ama şunu hem kapalı toplantılarda ve kamuoyuna belirtmeliyim ki bu konuda karar verenler olarak Süleymani kararını almamış olsaydık, Amerikan kuvvetlerine karşı önemli ölçüde ihmalkarlık etmiş olacaktık." Esper: "Irak'ın kararı bağlayıcı değil" Savunma Bakanı Esper ise ABD Başkanı Trump'ın İran'a ait kültür yapılarını hedef alma tehdidine ilişkin bir soruya "Silahlı çatışma kanunlarına uyacağız." karşılığını verdi. Irak Parlamentosunun ABD askerlerinin ülkeden çekilmesine ilişkin kararını da değerlendiren Esper, Irak halkının ABD'nin ülkede kalmasını istediğini vurguladı. Esper, "Oylamaya bakarsanız Kürtler katılmadı, Şiiler ise oylamada namlunun ucundaydılar. İran destekli gruplar onları tehdit ediyor. Bu durum Irak halkının kendi ülkelerinde maruz kaldığı berbat bir durum." diye konuştu. ABD'nin, Irak Parlamentosunun oylamasını bağlayıcı bulup bulmadığına ilişkin bir soruya karşılık ise Esper, "Bu oylamanın bağlayıcı olmadığı söylendi zaten. Irak Parlamentosu da bu kararı 'bağlayıcı değil' diye kategorize etti. Dolayısıyla bağlayıcı değil ve bir süreçten geçmesi gerekir." ifadelerini kullandı. (AA)
    Dış Politika

    ABD’de, İran’ın nükleer tesislerinin ve stratejik askerî kapasitesinin vurulmasını uzun zamandır isteyen lobiler, İran’da da, nükleer silah sahibi olunmasını savunan aktörler öne çıkmışken iki ülke ilişkilerinin bundan sonraki süreçte giderek artan bir gerginliğe sahne olacağını tahmin etmek zor değil.
  • 11 Ocak 2020 | İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, hava savunma sistemi tarafından "yanlışlıkla" düşürüldüğü açıklanan Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağıyla ilgili, "Bu, kolayca bir kenara bırakılacak mesele değildir. Facianın nedeni ve failleriyle ilgili tahkikat devam etmeli ve bu affedilemez yanlışın sorumluları hakkında yasal işlem yapılmalıdır." ifadelerini kullandı.
    Dış Politika

    İran hala 1979'da takılıp kaldı. Son krizde ise bu tutarlı pozisyonu bile sürdürmekte güçlük çekiyor. Amerika yüklenmeye başladığında duygusal bir dil ve sembolik hareketlere yöneldi. Halbuki Amerikan tarafının ne istediği çok belli. Trump bir nükleer anlaşmanın peşinde.
  • 6 Ocak 2020 | İran Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani için başkent Tahran’da cenaze töreni düzenlendi. İran lideri Ali Hamaney, Tahran Üniversitesi kampüsünde Süleymani’nin cenaze namazını kıldırdı. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İran Meclis Başkanı Ali Laricani, siyasi ve askeri yetkililer de cenaze törenine katıldı. Hamas Hareketi Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, Süleymani’nin kızı Zeynep Süleymani, cenaze töreninde yaptıkları konuşmada ABD’ye tepki gösterdi.
    Dış Politika

    Şimdi Tahran'ın zamana ihtiyacı var. Trump'ın seçilip seçilmeyeceğini görmek isteyecek. Bu arada vekillerini yeni, örtük saldırılar için hazırlayacak. Son krizde İranlı yetkililerin yaptığı açıklamalardaki ortak vurgu "ABD'yi bölgeden çıkarma" üzerine..

Bu Konuda Daha Fazla