SETA Kafkasya çalıştaylarından üçüncüsünü 23 Temmuz’da Türk ve Gürcü akademisyenler, gazeteciler ve dış politika bürokratlarının katılımıyla gerçekleştirdi.
Türkiye-Gürcistan ilişkileri ve Gürcistan’ın durumu masaya yatırıldı. Nabucco anlaşması Gürcistan’da sevinç uyandırmış ve Rusya’ya karşı bir kazanım olarak değerlendiriliyor. Ancak Nabucco heyecanı Ağustos 2008’de 5 gün süren Rusya-Gürcistan savaşından bu yana tek olumlu gelişme olmuş.
Gürcistan Devlet Başkanı Saakaşvili’nin savaşa yol açan tepkisinin abartılı olduğu ve süreci iyi yönetemediğine dair genel kanıya çok fazla itiraz yok. Bununla birlikte Gürcü uzmanlar Saakaşvili bu provokasyona gelmese bile Rusya’nın Gürcistan’a müdahale konusunda kararlı olduğunda hemfikirler. Ülkenin 2003 Gül Devrimi’nden sonra hızla Batı eksenine kayması, NATO, AB ve ABD’nin koruması altına girme girişimlerini bu korku ile açıklıyorlar.
Saakaşvili yönetiminin Acara bölgesinde askeri operasyonla kontrolü ele alması güçlü merkezi yönetim kurulması yönünde özgüveni artırdı. Ancak aynı başarı Abhazya ve Güney Osetya’ya karşı söz konusu olmadı. 1990’lı yıllardan itibaren Gürcistan’ın bu iki bölge ile ilişkilerinin en iyi düzeyi sorunun kısa süreli dondurulması oldu. Güney Osetya ve Abhazya Gürcistan yönetimi altında elde ettikleri geniş özerklikten, Rusya kontrolündeki bağımsızlığa geçiş yaptılar. İkilemleri her iki durumda da kontrol altında olmaları.
İlginç olan Gürcistan yönetimi ve Abhazya ve Güney Osetya yönetimleri karşılıklı sorunları yüzünden dışarıdan aktörlere bağımlı hale geldiler. Ağustos savaşı sonrası durumda sorunun çözümü için en makul yol Gürcistan’ın Abhazya ve Güney Osetya ile bir uzlaşma ortamı oluşturması. Üzücü olan, bu diyalogun yakın gelecekte gerçekleşebileceğine dair hiç ümit kalmaması.
Diğer çözüm yolu Gürcistan’ın Rusya ile sorunu çözmesi. Bu cephede ise bırakın bir çözüm yolunu, Gürcistan’da ilk fırsatta yeni bir Rus müdahalesi olacağına dair bir korku ve güvensizlik var. Rusya’nın parçası olduğu bütün projelere olumsuz yaklaşıyorlar ve bu sebeple bir süre Türkiye’nin öncülük ettiği Kafkasya İstikrar ve İşbirliği Platformu’na (KİİP) şüphe ile bakmışlar. Gürcistan’ın tek ümidi Batı’dan gelecek destek. Güney Osetya ve Abhazya’nın tüm kartları Rusya’nın elinde.
Saakaşvili, desteğini artırdı Saakaşvili’nin Gül Devrimi sonrası elde ettiği ezici halk desteği 2008 seçimlerinde erozyona uğradı. Ağustos krizinden sonra Saakaşvili desteğini artırdı. Rusya’nın Gürcistan’da yönetimi değiştirememiş olması Gürcü tarafında başarı olarak algılanıyor. Muhalefet yönetimi otoriterleşmekle, yönetim muhalefeti Rusya’nın oyununa gelmekle itham ediyor.
Gürcistan, Türkiye için enerji geçiş hatlarında yer alması ve Türkiye’nin sınır komşusu olması açısından önemli bir ülke. Türkiye bağımsızlığından sonra Gürcistan’a sürekli destek sağladı ve Gürcistan’ın istikrarı ve güvenliğine önem veriyor. Ağustos savaşında Gürcistan ile Rusya arasında bir tercih yapma durumunda kalacağı öngörülen Türkiye bu ikilemden kaçınmayı başardı. Bölgede herkes için güvenlik ilkesi ile hareket eden Türkiye, Rusya-Gürcistan sorunu ve Gürcistan’ın Abhazya ve G. Osetya ile anlaşmazlığında inisiyatif alma durumunda.
BM çerçevesinde devam eden Rusya, Gürcistan, Abhazya ve G. Osetya görüşmeleri çıkmazın eşiğin