Filistin’de Siyasi Aktörler ve Partiler

1948’den beri İsrail’in işgaline karşı Filistin halkının yürüttüğü bağımsızlık mücadelesi kendi siyasi yapılarını ve aktörlerini yaratmıştır. 1 Ekim 1948’de ilk hükümetlerini kuran Filistinlilerin, bundan sonraki süreçte uluslararası kamuoyundan ve Arap ülkelerinden bekledikleri desteği göremeyince örgütlenme ihtiyaçları artmış ve Yaser Arafat önderliğinde Filistin halkının mücadelesinde öncü hale gelecek El Fetih kurulmuştur. 2 Haziran 1964’te Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) kuruluşu ve 1987’de yaşanan I. İntifada ile birlikte Filistin siyasetinin diğer önemli aktörü Hamas’ın doğuşu Filistin mücadelesine rekabeti de getirmiştir. Oslo Anlaşması ile birlikte Filistin siyasetinde yeni bir evreye girilir. Filistin Otoritesi’nin kuruluşu ve 1996’da Yaser Arafat’ı başkanlığa getiren ilk seçimlerin yapılması Filistin’in siyasi dinamiklerini daha önemli hale getirmiştir. 2006 yılında gerçekleştirilen ikinci genel seçimler ise tam bir kırılmayı ifade etmektedir. Seçimlerin galibinin Hamas olması ve iktidardan uzaklaştırılması ile başlayan süreç, ‘Filistin Sorunu’nu İsrail-Filistin sorunu kadar El Fetih-Hamas sorunu haline getirmiştir.

Bu noktada Filistin’in geleceği hakkında öngörüde bulunabilmek sadece İsrail-Filistin arasında cereyan eden gelişmeleri takip etmek ile mümkün değildir. Filistin siyasetinde yer alan aktörlere yakından bakmak, kendi iç mücadelelerini anlamak, bu aktörlerin kurumsal ve kişisel olarak savundukları değerleri öğrenmek gerekmektedir. Özellikle Arap baharının bütün coğrafyayı sarstığı son dönemde Filistin’in içinden geçtiği süreci okumak adına da bu önem arz etmektedir. Filistin’de bir yandan El Fetih ile Hamas arasında uzlaşı adına adımlar atılmakta, öte yandan yeni seçimler için hazırlıklar sürdürülmekteyken Filistin’deki siyasi dengeleri doğru değerlendirebilmek daha önemli hale gelmiştir. Her ne kadar Filistin, pek çok boyutu ile Türkiye’de akademide ve medyada yakından takip edilen bir konu olsa da siyasi aktörler söz konusu olduğunda, birkaç ön plandaki isim dışında, bu konudaki bilgi eksikliği kendini göstermektedir.

Bu eksikliğin bir nebze olsun önüne geçebilmek için hazırladığımız “Filistin’de Kim Kimdir” başlıklı çalışmada Filistin siyasi hayatındaki en önemli siyasi yapılara ve aktörlere yer verilmeye çalışılmıştır. Bununla birlikte çalışmanın anlamlı bir bütünlük içinde olması adına her aktöre değinilmemiş ve belli bir önem derecesi gözetilmiştir. Çalışma bu haliyle Filistin hakkında Türkçe olarak hazırlanmış olan en kapsamlı kim kimdir çalışmasıdır ve Filistin siyasi hayatındaki tüm önemli figürler ve temel yapılar hakkında bilgi edinebileceğiniz kaynak bir eser niteliğindedir.