Azerbaycan’ın 19 Eylül’de gerçekleştirdiği terörle mücadele operasyonundan sonra Karabağ’daki devlet otoritesini tamamıyla tesis etmesi ülkede yeni bir zafer havasının oluşmasına neden oldu. Kısa adı YTB olan Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı’nın 29 Eylül-1 Ekim tarihlerinde Bakü’de gerçekleştirdiği etkinlik ise tam da bu zafer havasının üstüne geldi.
YTB’nin Sahadaki Etkisi
YTB’nin Bakü’deki etkinliğini ele almadan önce, özellikle uluslararası öğrencilerin Türkiye’deki eğitimi konusuna değinmekte yarar var. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından bağımsızlığını kazanan Türk cumhuriyetlerini eğitim boyutuyla desteklemek amacıyla 1992’den itibaren ikili anlaşmalarla oluşturulan ve Milli Eğitim Bakanlığı uhdesinde yürütülmeye başlatılan Büyük Öğrenci Projesi ile beraber binlerce öğrenci Türkiye’de eğitim görmeye başlamıştı. Zaman içinde Balkanlar ve Ortadoğu ülkelerindeki öğrencileri de kapsayan program, YTB’nin kurulmasının ardından Türkiye Bursları adı altında kurum bünyesine alındı ve 13 yıldır da YTB tarafından yürütülüyor.
Genel çerçevede bakıldığında devlet desteğiyle şimdiye kadar Türkiye’de eğitim gören öğrencilerin sayısının 150 binin üzerinde olduğu görülüyor. Bu rakam, aynı zamanda oldukça büyük bir yumuşak güç potansiyeli ve harekete geçirilmesi halinde Türkiye’nin kazanımlarının artarak devam edeceği açık.
Türkiye mezunlarının önemli bir kısmı ülkelerinde kamu sektöründe veya özel sektörde oldukça başarılı işlere imza atıyor. Türkiye’de eğitim gördükten sonra ülkelerinde bakan, milletvekili, bakan yardımcısı, genel müdür, diplomat seviyesine gelen üst düzey bürokratlar var. Veya özel sektörde faaliyet gösterip oldukça başarılı işlere imza atanlar var. Dış ticaretle uğraşan Türkiye mezunlarının dış ticaretlerinin yüzde 50’sini Türkiye ile gerçekleştiriyor olmaları bile Türkiye burslarının etkisine işaret eden önemli bir gösterge.
Bu noktada YTB’nin Türkiye Bursları programı kapsamındaki faaliyetlerini, uluslararası öğrencilerin sadece Türkiye’de eğitim görmesini sağlamaktan ibaret görmemek gerekiyor. YTB bu öğrencilerle mezun olduktan sonra da irtibatını koparmayıp Türkiye ile ilişkilerinin canlı tutulmasını sağlamak amacıyla çok sayıda faaliyet yürütüyor. “Türkiye mezunu” olmanın oluşturduğu ayrıcalık hissinin devamını sağlamaya yönelik faaliyetler kapsamında YTB’nin bugüne kadar 60 ülkede 123 mezun buluşması gerçekleştirmesi bunun en somut delili. Ayrıca 30 ülkede 35 Türkiye Mezunları Derneği’nin kurulmuş ve aktif faaliyette bulunuyor olması, Türkiye mezunlarının da kendilerine gösterilen ilgiye karşılık verdiklerini gösteriyor.
Bakü’de Uluslararası Türkiye Mezunları Buluşması
YTB daha önce yüzden fazla mezun buluşması gerçekleştirse de bugüne kadar bu buluşmalar ya Türkiye’de yapılmıştı ya da etkinliğin yapıldığı ülkedeki mezunlarla sınırlıydı. Geçen hafta ilk defa yurtdışında, diğer ülkelerden mezun öğrencilerin de katılım gösterdiği bir uluslararası mezun buluşması gerçekleştirildi. Bu buluşmada yer olarak Bakü’nün seçilmesinin ise birden fazla nedeni bulunuyor.
İlk olarak Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin her geçen gün genişleyen ve derinleşen boyutu önemli bir neden. Hemen hemen her alanda olduğu gibi YTB de Azerbaycan’daki başlıca muhatapları olan Azerbaycan Bilim ve Eğitim Bakanlığı ile Diasporadan Sorumlu Devlet Komitesi’yle yakın iş birliği içinde. İkinci olarak Azerbaycan Türkiye’nin en fazla burs imkanı sağladığı ülke. Bunun yanı sıra Azerbaycan’dan kendi imkanlarıyla Türkiye’de eğitim görmüş veya görmekte olan yüzbinlerce mezun/öğrenci bulunuyor. Üçüncü olaraksa uluslararası Türkiye mezunları buluşması sadece Azerbaycanlı mezunların değil dünyanın 21 farklı ülkesinden Türkiye mezunu dernek temsilcilerinin de katıldığı bir etkinlik oldu. Dolayısıyla buluşmaya dünyanın farklı ülkelerinden gelen Türkiye mezunları için Azerbaycan’ın tanıtılması ve anlatılması adına güçlü bir pozitif imaj oluşturma zemini oluştu. Uluslararası Türkiye Mezunları Buluşması kapsamında farklı ülkelerden gelen Türkiye mezunlarının küresel sorunları Türkçe olarak tartışması ayrı bir duygu uyandırdı. Akabinde ise Azerbaycan’ın küresel konumuna yönelik bir oturumun düzenlenmesi, şüphesiz YTB’nin bu amacına matuftu.
Uluslararası Öğrenciler Türkiye Açısından Önemli
YTB Başkanı Abdullah Eren, Bakü’de yaptığı konuşmada 35 farklı ülkede Türkiye mezunları derneği bulunduğunu belirterek halihazırda 16 bin burslu öğrencinin de Türkiye’de eğitim gördüğünü ifade etti. Bu rakama bir de Türkiye’de kendi imkanlarıyla eğitim alan kişiler eklendiğinde ülkemizin halihazırda 300 binden fazla uluslararası öğrenciye ev sahipliği yaptığı görülüyor.
Öte yandan sadece Türkiye bursu bağlamında 200 binden fazla bir mezun ağı bulunuyor. Buna Türkiye bursu almadan mezun olan kişileri de eklediğimizde bir milyondan fazla kişinin Türkiye’den mezun olduğu anlaşılıyor. Bu kişilerin büyük çoğunluğu aslında Türkiye ile gönül bağı olan, ilişkileri devam eden ve ülkemizin dünyaya anlatılmasında oldukça etkili birer fahri elçi konumunda. Bu nedenle Türkiye’de eğitim görüp ülkelerine dönen mezunlarla iletişim ve etkileşim kritik önemde.
Bu bağlamda Türkiye burslusu olsun veya kendi imkanlarıyla ülkemizde eğitim görmeye gelsin, Türkiye’deki uluslararası öğrencilerin desteklenmesi ve iyi bir eğitim ve güzel anılarla ülkemizden ayrılması oldukça önemli. Ülkemizde eğitim almayı planlayan potansiyel öğrencilerin ve ailelerinin bazı kaygılar taşıdığı, yurtdışında üniversitelerini tanıtmaya giden devlet ve vakıf üniversitesi temsilcilerinden özellikle bu yıl duyduğum bir husus. Zira çeşitli nedenlerle toplumumuzun aşina olmadığı yabancı karşıtlığını/düşmanlığını bilerek veya bilmeyerek kaşımaya çalışanlar var. Bu duruma bir de yaşanan olayları köpürterek dış basında yaymaya çalışanlar eklendiğinde, potansiyel uluslararası öğrenci ve ailelerinin gelişmelerden olumsuz etkilenme potansiyeli bulunuyor. Bunu engellemeye dönük faaliyetlerin desteklenmesi, sadece ekonomik gerekçeler veya eğitim süreçleri açısından değil; uluslararası öğrencilerin eğitim gördükten sonra ülkelerine döndüklerinde zihinlerinde oluşan olumlu Türkiye imajının desteklenmesi açısından da oldukça kritik önemde.
[Sabah, 7 Ekim 2023]
