Florida valisi Ron DeSantis başkan adaylığını Twitter Spaces’da bir sohbet odasında ilan etti. Elon Musk’ın sahibi olduğu sosyal medya platformunu tercih etmesi, hem ana akım medyaya tavır koyduğuna hem de yenilikçi bir kampanya yürüteceğine işaret ediyordu. Ancak DeSantis’in başkanlık ilanına gösterilen yoğun ilgi, Musk’ın tasarruf tedbirlerinin sonucu olarak kapasitesi azaltılan Twitter sunucularının çökmesine neden oldu. Başkanlık kampanyasını ilan konusunda yaşanan bu aksaklık, Trump kampanyası tarafından beceriksizlik ve göreve hazır olmama şeklinde kodlanmaya çalışılırken DeSantis ‘interneti çökertmekle’ övündü.
Twitter’dan başkanlık ilanı fiyaskosu, DeSantis’in Trump’a karşı çok daha ‘yetkin’ bir alternatif olduğu iddiasına gölge düşürdü. Trump rakiplerinin küçük hatalarını ve kamusal algıdaki sorunlarını çok iyi kullanan bir figür. DeSantis’in kampanya lansmanındaki iletişim sorununu vakit kaybetmeden ‘felaket’ olarak tanımlayan Trump, bunu kampanya süresince gündemde tutarak rakibinin yetkinlik tezini elinden almaya çalışacaktır. DeSantis’in Trumpçı tabanı yabancılaştırma lüksü olmaması Trump’ı doğrudan eleştirmesine engel teşkil ediyor. Bununla birlikte bu tabanın istediklerini en etkin gerçekleştirecek adayın kim olduğu sorusu bu iki aday arasındaki en keskin tartışmalardan biri olacak.
Twitter sohbetinde ‘zaferin yerini hiçbir şey tutmaz’ sloganıyla Trump’ı isim vermeden eleştiren DeSantis son senelerde Cumhuriyetçi Parti’deki ‘kaybetme kültürünü’ sonlandırma vaadini dile getirdi. 2016 başkanlık seçimlerinde tarihi bir başarı kazanan Trump’ın desteklediği adaylar 2018 ara seçimlerinde başarısız olmuş ve Temsilciler Meclisi’ndeki çoğunluk kaybedilmişti. 2020’de başkanlığı Biden’a kaptıran Trump o gün bugün seçimlerin çalındığı konusunda ısrarını sürdürerek tabanını motive etmeyi sürdürüyor. Ancak Cumhuriyetçi Parti’de merkeze yakın isimler partinin Trump’ı artık geride bırakması ve yeni bir adayla devam edilmesi gerektiğine inanıyor. DeSantis partide bu şekilde düşünen kesimlere hem genç ve dinamik hem de kazanacak bir aday olduğu mesajını vermeye çalışıyor.
DeSantis’in oldukça parlak bir özgeçmişi var ve Florida’daki tartışmalı ancak genel olarak başarılı görülen siyasi kariyeri başkanlık yarışına girmesini sağladı. Harvard ve Yale diplomalı bir hukukçu olarak Irak’ta SEAL takımına hukuk danışmanlığı yapma tecrübesine sahip DeSantis, beş yıl boyunca Kongre’de temsilci olarak görev yapmış ve Özgürlük Grubu’nun kurucuları arasında yer almıştı. 2018’de Florida Valisi adaylığı sırasında Trump’ın da desteğini açıkladığı DeSantis, pandemide izlediği sıra dışı görülen politikalarıyla ülke gündeminin başında yer almayı başarmıştı. Salgın kısıtlamalarını en kısa tutan ve hem okulların hem de işyerlerinin hızlıca açılmasını sağlayan DeSantis, Florida’yı pandemi tedbirlerinden sıkılanların göç ettiği bir eyalet haline getirdi.
DeSantis’in siyasi geçmişi aslında Trump’ın daha sağındaki birçok muhafazakâr politikaların hayata geçirilmesine dayanıyor. DeSantis ana akım liberal kamuoyunda hâkim olduğunu iddia ettiği ‘farkındalık’ (woke) ideolojisine savaş açmış durumda. Özellikle Trump döneminde güçlenen farkındalık akımı, Amerika özelinde kurumların ırkçılık ve ayrımcılığa dayalı tarihi geçmişlerinin farkında olmayı salık veriyor. Siyasi doğruculuğu iyice abartan bu tarz liberalliğin Amerika’nın (beyaz) kültürel değerlerini tehdit etmeye başladığını savunan DeSantis gibi muhafazakârlar cinsiyet ve kürtaj gibi meseleler üzerinden kültür savaşı veriyorlar. Florida’daki eğitim kurumlarında cinsel eğitim müfredatını sınırlayan ve kürtajı altı haftayla sınırlayan yasalara imza atan DeSantis kendini farkındalık ideolojisiyle mücadelenin öncüsü olarak sunuyor.
Trumpçı tabanda muhafazakâr değerlerin ciddi bir alıcı kitlesi var ancak bu tabanın Trump markası etrafında kenetlendiğini ve bu isim dışında birine kolaylıkla iltifat etmeyeceği açık. Trump’a bağlılığın öncelikli ve tartışılmaz olduğu bu kitleye muhafazakâr değerlerin taşıyıcısı DeSantis’in Trump’a rağmen hitap etmesi zor görünüyor. Bu nedenle DeSantis şimdiye kadar Trump’a ‘karnından konuşarak’ eleştiriler yöneltmeyi ve eski Başkan’ı doğrudan karşısına almamayı tercih etti. Ancak artık adaylık yarışına girdiği için Trump’la arasındaki farkları daha net bir biçimde ortaya koyması gerekecek.
Trump’ın bir noktada geri çekilerek DeSantis’e destek vermesi şu aşamada pek mümkün görünmediği için partinin keskin bir biçimde bölünmesi şaşırtıcı olmayacak. Trump 2016 zaferine giden yolda karşısına çıkan bir düzine adayın yarattığı bölünmüşlüğü avantaja çevirmişti. DeSantis Trump’a karşı muhalefetin tek ciddi adayı olarak güçlenirse bu ikilem parti içinde ‘iç savaş’ doğurabilir. Böyle bir senaryonun Demokratlara 2024’ü hediye edeceğini savunanlar az değil. Bu iki liderin bir noktada anlaşarak 2024’e başkan ve başkan yardımcısı adayı olarak birlikte girmeleri Cumhuriyetçi Parti açısından en iyi senaryo olabilir ancak bu tür bir pragmatizm şu an için ufukta görünmüyor.
[Yeni Şafak, 26 Mayıs 2023]
