Ülkemizde son 10 yıllık dönemde yaşanan ekonomik, sosyal ve politik dönüşümün ulusal işgücü piyasalarını, istihdam yapısını ve sektörel dağılımları da etkilemesi kaçınılmaz bir sonuçtur. Üretkenliği sınırlı, rekabete kapalı ve esnekliği olmayan bir işgücü piyasasından global rekabete ayak uydurmaya çalışan işletmelerin beklentilerine uygun bir işgücüne dönük evrimleşme sürecinin çelişkileri sürmektedir.
Bu kapsamda Türkiye’de istihdamın yapısı 2000’li yıllarda önemli bir değişim geçirmiştir. Yapısal değişim eş zamanlı olarak kentleşmeyi desteklerken buna bağlı olarak imalat ve hizmet sektörleri de kent merkezli olarak büyümektedir. Kırsal kesimden kentlere dönük göç dinamiği, ekonominin daha modern bir zeminde kurgulanmasına olanak hazırlarken, kırsal işgücünün bu süreçten olumsuz yönde etkilenmesiyle sonuçlanmakta, kentsel işsizlik sorununu kökleştirmektedir. Bu durum, işsizliği giderek daha öncelikli bir toplumsal sorun alanı haline dönüştürmüştür. Çünkü genişleyen işsizlik alanı bir kısır döngü yaratarak bir yandan ulusal üretkenliği negatif yönde etkilemekte öte yandan da bağımlılık oranlarını yukarı doğru itmektedir. Her iki durumda da işsizlik, reel ücretlerin gerilemesine ve fakirliğin toplumsal bir olgu haline dönüşmesine yol açmaktadır. Türkiye’de tutarlı bütüncül, istikrarlı ve hedeflere dayalı bir istihdam stratejisinin olmadığı açıktır. Özellikle işgücü piyasasına girişte görülen ayrımcılık kanıksanmış bir durum olarak algılanmaktadır. Üniversiteler arasında gösterilen ayrımcılık, bölgecilik ve sosyal sınıf veya statüye dayalı ayrımcılık sadece kamu sektöründe değil aynı zamanda özel sektörün de en temel sorunlarından biri olarak görülmektedir. Bu çerçevede, bu raporun amacı, Türkiye’de istihdam piyasasının durumunu değerlendirmek, işsizliğin karakterini ve ulusal istihdam politikasını analiz etmektir.
***
Erdal Tanas KARAGÖL İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde mezun oldu. Yüksek lisansını Connecticut Üniversitesi’nde, doktorasını York Üniversitesi’nde tamamladı. Karagöl’ün Dış Borçlar ve Ekonomik Büyüme, Savunma Harcamaları, Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve İşsizlik ve Kamu Harcamaları alanlarında makaleleri vardır. Halen Balıkesir Üniversitesi, Bandırma İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinde çalışmaktadır. e-posta: erdalkaragol@hotmail.com.
Tekin AKGEYİK İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde mezun oldu. Aynı üniversitede İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı’nda yüksek lisans ve doktorasını tamamladı. Halen aynı üniversitede öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Tekin Akgeyik, İnsan Kaynakları Yönetimi, Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, Modern İş Yaşamı, Stratejik Yönetim ve Toplam Kalite Yönetimi konularında dersler vermektedir. Yayınlanmış 11 kitabı, ulusal ve uluslararası makaleleri vardır. e-posta: akgeyik@istanbul.edu.tr.
