Türkçe
English

Maksimum Baskı

Maksimum Baskı
Analiz: Süleymani Operasyonu | Meşru Müdafaa mı Stratejik Tercih mi?

| Analiz
2 Ocak 2020’de ABD tarafından yapılan bir operasyon sonucunda İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü …
  • 6 Ocak 2020 | ABD’nin Bağdat’ta hava saldırısında öldürdüğü İran Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani için Irak’ın ardından İran’da cenaze törenleri düzenlendi. Süleymani için önce Meşhed kentinde, ardından başkent Tahran’da cenaze töreni gerçekleştirildi. Törenlere yüzbinlerce insan katıldı.
    Analiz

    Bu analizde Kasım Süleymani suikastı sonrasında ABD ve İran’ın birbirlerine karşı uygulayabilecekleri politika seçenekleri ortaya konarak Ortadoğu’da gelişen yeni denklemin öne çıkan özellikleri irdelenmektedir.
  • 7 Ocak 2020 | ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley, İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin ABD kuvvetlerine yönelik saldırı planı içinde olduğu istihbarat verilerini incelediğini belirterek, Süleymani'yi öldürme kararını almamış olsalardı Amerikan kuvvetlerine yönelik ihmalkarlık etmiş olacaklarını söyledi. Orgeneral Milley, Savunma Bakanı Mark Esper ile Pentagon'daki basın merkezinde ortak basın toplantısı yaptı. Kasım Süleymani'nin öldürülmesi kararını değerlendiren Milley, Bakan Esper ile birlikte Süleymani'nin hazırlığını yaptığı saldırılara ilişkin istihbarat verilerini incelediğini belirterek, "O istihbarat bilgisine güveniyorum. Bizi adım atmak zorunda bıraktı. Acildi ve ölçü ve çerçevesi bakımından oldukça netti." dedi. Milley, şu değerlendirmelerde bulundu: "Tam olarak kimi veya nereyi hedef alacağını ifade ediyor muydu? Hayır ama ABD'nin bölgedeki güçlerine karşı önemli ölçüde bir çatışma gücünü koordine ediyordu, planlamalar yapıyordu ve güçleri senkronize ediyordu. Kaynak ve istihbarat metodunun güvenliği için bunun ötesine geçemem ama şunu ifade edebilirim: Biliyorum istihbaratı bir bahane olarak kullandığımız veya yalan söylediğimizi ifade edenler var, ama şunu hem kapalı toplantılarda ve kamuoyuna belirtmeliyim ki bu konuda karar verenler olarak Süleymani kararını almamış olsaydık, Amerikan kuvvetlerine karşı önemli ölçüde ihmalkarlık etmiş olacaktık." Esper: "Irak'ın kararı bağlayıcı değil" Savunma Bakanı Esper ise ABD Başkanı Trump'ın İran'a ait kültür yapılarını hedef alma tehdidine ilişkin bir soruya "Silahlı çatışma kanunlarına uyacağız." karşılığını verdi. Irak Parlamentosunun ABD askerlerinin ülkeden çekilmesine ilişkin kararını da değerlendiren Esper, Irak halkının ABD'nin ülkede kalmasını istediğini vurguladı. Esper, "Oylamaya bakarsanız Kürtler katılmadı, Şiiler ise oylamada namlunun ucundaydılar. İran destekli gruplar onları tehdit ediyor. Bu durum Irak halkının kendi ülkelerinde maruz kaldığı berbat bir durum." diye konuştu. ABD'nin, Irak Parlamentosunun oylamasını bağlayıcı bulup bulmadığına ilişkin bir soruya karşılık ise Esper, "Bu oylamanın bağlayıcı olmadığı söylendi zaten. Irak Parlamentosu da bu kararı 'bağlayıcı değil' diye kategorize etti. Dolayısıyla bağlayıcı değil ve bir süreçten geçmesi gerekir." ifadelerini kullandı. (AA)
    Dış Politika

    ABD’de, İran’ın nükleer tesislerinin ve stratejik askerî kapasitesinin vurulmasını uzun zamandır isteyen lobiler, İran’da da, nükleer silah sahibi olunmasını savunan aktörler öne çıkmışken iki ülke ilişkilerinin bundan sonraki süreçte giderek artan bir gerginliğe sahne olacağını tahmin etmek zor değil.
  • 6 Ocak 2020 | İran Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani için başkent Tahran’da cenaze töreni düzenlendi. İran lideri Ali Hamaney, Tahran Üniversitesi kampüsünde Süleymani’nin cenaze namazını kıldırdı. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İran Meclis Başkanı Ali Laricani, siyasi ve askeri yetkililer de cenaze törenine katıldı. Hamas Hareketi Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, Süleymani’nin kızı Zeynep Süleymani, cenaze töreninde yaptıkları konuşmada ABD’ye tepki gösterdi.
    Dış Politika

    Şimdi Tahran'ın zamana ihtiyacı var. Trump'ın seçilip seçilmeyeceğini görmek isteyecek. Bu arada vekillerini yeni, örtük saldırılar için hazırlayacak. Son krizde İranlı yetkililerin yaptığı açıklamalardaki ortak vurgu "ABD'yi bölgeden çıkarma" üzerine..

Bu Konuda Daha Fazla

  • Amerikan Askerleri

    Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Enerji Araştırmaları Direktörü Prof. Dr. Kemal İnat, İran'la ABD arasındaki krizin büyümesi ve daha şiddetli hale gelmesinin Türkiye'ye ciddi zararlar verebileceğini belirterek, "İran'ın kaosa sürüklenmesi Türkiye'ye tahmin edemeyeceği...

  • 3 Ocak 2020 | ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), ABD Başkanı Donald Trump'ın talimatı ile düzenlenen operasyonda İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin (fotoğrafta) öldürüldüğünü açıkladı. Kasım Süleymani, İran’ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney'in İran'ın başkenti Tahran'da Devrim Muhafızları ile gerçekleştirdiği görüşmede. (Arşiv)

    ABD, Kasım Süleymani’yi neden hedef aldı? Süleymani’nin öldürülmesi İran için ne ifade ediyor? İran’ın muhtemel hamleleri neler olabilir? ABD’nin İran politikası bundan sonra nasıl şekillenecek? İran siyasetine etkisi ne olabilir?

  • İran | Pertol Kuyusu

    Tahran, seçimlere giden Trump'ın da ABD kamuoyunun da Ortadoğu'da yeni bir büyük savaşa hazır olmadığını hesaplayarak risk alıyor. İran Dışişleri Bakanı Zarif'in ABD'li muhatabı Pompeo'ya laf atarak "topyekün savaş" tehdidinde bulunması Körfez'deki güç oyununun son peşrevi. Washington ise Aramco saldırısına nasıl karşılık vereceğini belirlemeye çalışıyor. Füze depoları mı, zaten satılamayan petrolün tesisleri mi vurulmalı, bu tartışılıyor. Göstermelik bir karşı saldırı kontrollü gerilimi bitirmez, Tahran'ın eline oynar. Kaldı ki, etkili bir cevap verilmezse, Körfez ülkeleri ABD'den silah almaya devam etse bile İran ile uzlaşmanın çarelerini arayacaklar. Zarif şimdiden Suud ve BAE'yi masaya çağırdı bile. Bu da İran'ın bölgesel hegemonya hırsını güçlendirir.

  • Kemal İnat

    Prof. Dr. Kemal İnat, 'ABD bu yaptırımlarla ne hedefliyor? İran’da rejimi değiştirmek isteyen, İran ile Suud arasında sıcak bir çatışma isteyen ve İran’ın bölgede sınırlandırmak isteyen yani her üçünü arzu eden çevreler var ABD’de. Ama Trump, İran’ı bir şekilde bölgede sınırlandırmak istiyor. Rejim değişikliği peşinde değil.' dedi.

  • 16 Eylül 2019 | Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin katılımıyla gerçekleştirilen Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi Çankaya Köşkü'nde gerçekleşti. Erdoğan, Putin ve Ruhani, zirvenin basına açık bölümünde açıklamalarda bulundu.

    Türkiye, Rusya ve İran liderleri iki yıldır düzenledikleri üçlü zirvelerin beşincisi için bir araya geldi.