7 Ekim’den itibaren Gazze’de süregelen çatışmalarda İsrail’in operasyonel kabiliyetlerini kullanarak benzeri saldırıları sıklıkla tatbik ettiği görülmekte. Bu çerçevede bölgesel ve uluslararası aktörlerden muhtemel tepkilerini, Hamas liderliğinin ve Filistin siyasetinin söz konusu suikastın ardından nasıl bir yön kazanacağını ve İsrail-Gazze savaşının olası seyrini konunun uzmanları değerlendirdi.

Mesud Pezeşkiyan, yıllardır süren İran siyasetinin tek renkliliğini dengelemek üzere heyecanlı bir seçimin ardından yüzde 54 oyla seçildi. Seçim süreci ve sonuçlar Pezeşkiyan'dan beklentileri anlamak için önemli. Pezeşkiyan için oy atanlar, değişim isteyenler ve radikal muhafazakar bir siyaseti istemeyenler olarak ikiye ayrılabilir. İlk kısımda reformistler, ılımlılar ve etnik ve mezhepsel azınlıklar yer alırken, ikinci kısımda ise geleneksek muhafazakarlar yer alıyor. İki kesimin de bir takım ortak beklentilere sahip olduğu ve bunların karşılığını Pezeşkiyan'ın söylemlerinde buldukları söylenebilir.

İran'da 14. dönem cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci ve son turu 5 Temmuz'da gerçekleştirildi. Reformist aday Mesud Pezeşkiyan, rakibine yaklaşık 3 milyon oy fark atarak İran'ın yeni cumhurbaşkanı seçildi. İlk turda yüzde 50 oy oranını hiçbir adayın geçememesi üzerine en çok oyu alan iki aday, radikal muhafazakar Said Celili ve reformist Mesud Pezeşkiyan ikinci tura kalmışlardı. İlk turda Pezeşkiyan 10,4 milyon oy ile birinci, Celili ise 9,5 milyon oyla ikinci sırada yarışı tamamlamıştı. Katılımın yüzde 40 ile oldukça düşük olduğu ilk turun sonucunda İran'ın yeni cumhurbaşkanının kim olacağı sorusu, bir dizi farklı değişken ışığında tahmin edilmeye çalışıldı.

Reisi Sonrası İran Siyaseti

İran'ın 8. Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 19 Mayıs günü beklenmedik bir helikopter kazası sonucu hayatını kaybetti. Reisi ile aynı helikopterde bulunan Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir-Abdullahiyan da kazadan sağ kurtulamadı. Bu şok edici gelişme, İran hükümetinin iki önemli ve etkili isminin kaybı, şüphesiz ki İran siyasetinde dengeleri değiştirecek bir öneme sahip.

19 Mayıs Pazar günü İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Azerbaycanlı mevkidaşı İlham Aliyev iki ülke sınır hattını belirleyen Aras Nehri üzerinde ortaklaşa inşa edilen Kız Kalesi ve Hudaferin barajlarının açılışı için bir araya geldi. Açılış töreninde Reisi’ye Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tebriz Cuma İmamı Seyyid Muhammed Taki Ali Haşim ve Doğu Azerbaycan Valisi Malik Rahmeti eşlik etti. Reisi ve beraberindeki heyet üç helikopterle törene katıldı. Tören sonrasında bahsedilen dört isim ve Reisi’nin Koruma Müdürü Seyyid Mehdi Musevi bir helikoptere, diğerleri de iki helikoptere binerek geri dönmek üzere yola çıktı.[1] Ancak geri dönüş yolunda Reisi ve beraberindeki üst düzey heyeti taşıyan helikopter düştü. Diğer iki helikopter ise acil iniş gerçekleştirdi. Kaza yapan helikopter yaklaşık on iki saat sonra Türk Silahlı Kuvvetlerine ait AKINCI-01’in tespit ettiği koordinatlar sayesinde bulunabildi.[2] Kaza sonucunda helikopterde bulunan 8 kişi hayatını kaybetti.

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin de içinde bulunduğu helikopterin düşmesi sonrasında, bölgedeki arama kurtarma faaliyetleri esnasında, nitelikli sistemlerin önemi daha iyi anlaşıldı. AKINCI TİHA sistemi; havada kalış süresi, menzili, faydalı yük kapasitesi gibi yönleriyle gelişmiş bir sitem olmakla birlikte taşıdığı kamera sistemi ve sensörleri ile gündemin başat aktörü oldu. Gece geç saatlerde Anadolu Ajansı’nın (AA) yayımladığı görüntüler, milyonlarca kullanıcı tarafından canlı takip edildi.