Perspektif: Siyasal Parti Mensuplarının Erdoğan Algısı

Halk tarafından 12. Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye siyasal hayatının en etkili aktörlerinden biridir. Erdoğan, siyaset sahnesinde olduğu günden beri giderek artan bir şekilde siyaset yapma biçimi ve kişilik özellikleri açısından yoğun tartışmalara konu olmaktadır. Erdoğan AK Parti mensupları ve AK Parti’ye oy verenler açısından oldukça olumlu özellikler atfedilerek sevilirken, muhalefet partileri mensupları açısından ise olumsuz özellikler atfedilerek bir “Erdoğan karşıtlığı” inşa edilmektedir.

Bu çalışmada, Erdoğan’a yönelik parti mensuplarının algılarını analiz edebilmek için “odak grup” görüşmeleri yapılmıştır. Odak grup yöntemi, bilgi edinebilmek için katılımcılar arasındaki iletişimi kullanan bir grup mülakatı biçimidir. Grup mülakatından farklı olarak, her katılımcıya soru yöneltilip cevap alınması yerine, tüm grubun birbiriyle iletişime geçmesi, sorular sorması, anekdotlar anlatması, konuşması ve birbirlerinin görüşlerine yorumlar yapması teşvik edilir. Bu yöntemle katılımcıların yalnız fikirleri değil, ne şekilde düşündükleri ve niçin o şekilde düşündükleri de öğrenilir. Bu yöntemin esas amacı, araştırmacının bir dizi açık uçlu sorusunun, bire bir mülakatta ortaya çıkamayacak şekilde grup içerisinde cevaplanmasına, tartışılmasına, bazen umulmadık şekilde farklı fikirler doğmasına yol açmaktır. Bu yöntemde, çalışmanın içeriğine bağlı olarak homojen ve heterojen gruplar oluşturulabilir.

Araştırma kapsamında üç odak grup görüşmesi, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce, Temmuz ayında yapılmıştır. Yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak, Türkiye’de yaşayan 22-60 yaşları arasında, iktidar partisi (AK Parti) ve muhalefet partileri (CHP, MHP ve HDP) teşkilatlarından kişiler ile homojen gruplar oluşturularak görüşmeler yapılmıştır. 6-8’er kişiden oluşan gruplarda, yaş ve cinsiyetin de eşit dağılımına dikkat edilmiştir. Katılımcılara ulaşmak için, kartopu örnekleme tekniğinden faydalanılmıştır. Yapılan bireysel grup görüşmeleri metin analizi tekniği ile incelenmiştir. Görüşme metinleri birçok kez derinlemesine okunup, analiz edildikten sonra, çeşitli temalara ulaşılmıştır.