Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) geçtiğimiz hafta içinde Suriye’den Irak kuzeyine bir araçla gönderilen mühimmat, patlayıcı ve malzemeyi ele geçirdi. Olay itina ile kamuoyuna duyuruldu ve tehlikeli bir planın önlendiği açıklandı. Ancak bahse konu ‘tehlikenin’ ne olduğu dillendirilmedi. Ele geçirilen malzemeler arasında bir ton patlayıcı, 10 adet konkurs tanksavar füzesi, 23 sevk motoru, 1200 gaz maskesi ve 375 AK-47 şarjörü bulunmakta. Yapılan operasyonun, açıklamanın ve malzeme cinslerinin mutlaka yorumlanması gerekli.
Bu operasyon Peşmerge’nin daha önce şahit olunmayan bir operasyonu olarak ortaya çıktı. Esasen yapılan iş PKK ile IKBY arasındaki liderlik çekişmesinin bir göstergesi. Zamanında Barzani’nin ‘Kedi bile vermem!’ sözü yeni normallerde kaybolmuş oldu. Operasyonun kamuoyuna duyurulma şekliyse IKBY ve PKK anlaşmazlığının daha da derinleşebileceğini işaret ediyor. Önceleri ‘birbirimize dokunmayalım, ne yaparsanız yapın’ şeklinde bir sözlü uzlaşısı olan tarafların 2012 yılından itibaren aralarında soğuk rüzgâr esiyor. Ayrıca geçtiğimiz sene Peşmerge birliğine saldıran PKK, IKBY açısından artık tehdit kategorisinde görülüyor. PKK’nın Suriye’de ‘topraklanmış’ olması sonrasında kendini IKBY’nin üzerinde görmesiyle ‘müsamaha’ rekabete dönüşmüş oldu.
Bu olay sonrasında PKK, muhtemelen meşhur ‘çözümleme’ sürecini başlatacak. Yani sözde ‘liderlik’, ‘ne hata yapıldı’ sorusunu gündeme taşıyacak. Ancak kesin olan konu, kordon bağı Suriye’de YPG’ye verilen Batı yardımlarına bağlı olan PKK, uzantısı PYD/YPG’den kopmamak adına tedbir almak durumunda. Bu nedenle lojistik başta olmak üzere marjinalleşmemek adına Suriye bağlantısını idame etmek zorunda. Nihayetinde Suriye’de koptuğu an İran’a daha da bağımlı hale gelecek. Yani İran karşıtı Batı yardımlarından tamamen mahrum kalabilecek. Bu hassasiyetin farkında olan PKK, Kandil yönetimine karşı Suriye’de bir rakip hizbin de kaygısını taşıyor. O halde Irak kuzeyinde Türkiye’nin askerî operasyonları devam ederken IKBY için bir hâl çaresi bulunmak zorunda.
Diğer bir konu ele geçirilen malzemenin cinsi ve miktarı. Şüphesiz bu malzemelerin tedarik zinciri tespit edilmek zorunda. Söz konusu malzemenin menşei teröre verilen doğrudan desteği ortaya koyabilir. Ancak kimin tedarik ettiği genellikle ihmal ediliyor veya açıklanmıyor. Teknik inceleme silah veya mühimmatın kaynağını açığa vurabilir. Ele geçirilen malzemenin bir kısmının pazarlanması aşamasında son kullanıcının kim olduğuna dair üretici firmaların kendi devletlerine bildirimde bulunması gerekiyor. O halde ele geçirilen malzemenin incelenmesi sonrasında ya ilgili firma ya da bu duruma izin veren devlet teşhir edilebilir.
Suriye’ye gönderilen malzemenin PKK’ya aktığı, yani Batılı ülkelerin ve uluslararası örgütlerin terör listesindeki PKK’nın Suriye’den beslendiği ispat edilmiş oldu. Çünkü operasyonu yapan Türkiye değil, IKBY. Öte yandan DAEŞ ile mücadele bahanesiyle YPG’ye silah akıtan ABD yanında, 2021 yılı Aralık ayında YPG’ye 376 milyon ABD Doları fon ayıran ve NATO üyesi olmak isteyen İsveç gibi ülkelerin gönderdiği silah, mühimmat ve malzemenin nereye aktarıldığı somut bir şekilde görüldü.
Ele geçirilen malzemenin cinsi de önemli. Konkurs tanksavar mühimmatının bir terörist örgüte verilmesi sıradan bir olay değil. Afrin’de TSK’ya karşı kullanılan bu füzeler 5000 m. menzile ulaşırken tankların 3000 m. etkili menzilinin dışında kalıyor. Tel güdümlü eski nesil bir mühimmat olsa da isabet oranı yüksek. Bu mühimmatın karaborsaya düşmesi ve PKK’nın eline rastgele geçmesi pek mümkün görünmüyor. Her ne kadar Suriye’de YPG’ye yapılan yardım PKK’ya akıyor olsa da Batı askerî yardımları içinde Konkurs olması biraz garip. Nihayetinde Rus yapımı bir füze.
IKBY’nin yaptığı açıklamada ve yayınladığı video görüntüsünde İHA motoru ele geçirildiği ifade ediliyor. PKK’nın 2010’lu yıllardan itibaren basit İHA’lar ile gözetleme veya üzerine yerleştirdiği havan mühimmatıyla saldırılar yaptığı biliniyor. Ancak bu İHA’lar basit düzenekler idi. Gösterilen motorlar mini İHA’lara sürat kazandıracak tipte. Teknik olarak istikrarlı bir İHA yapmak zor olsa da bu motorların monte edildiği basit sistemler tepki veremeyecek yakın hedeflere saldırı düzenlenmesinde kullanılabilir. Öte yandan bu motorların sadece mini İHA’da değil basit roketlere de monte edilebileceği dikkate alınmalı. Dolayısıyla sahada etkinliğini kaybeden PKK, insan kaynağı açığını kapatmak için uzun menzilden saldırı yapma gayretinde.
Ele geçirilen patlayıcıların küçük paketlerde olduğu görülüyor. Yani bir üretim süreci sonrası paketlemeye tabi tutulmuş, çuvala tıkılmamış. Bu görüntü profesyonel bir ticarete emare. Bu patlayıcı parçalar halinde intihar, EYP, araçlı saldırı gibi farklı saldırı çeşitlerinde kullanılabilir.
Son olarak açıklamada vurgulanan gaz maskesi konusu ilginç. Toplamda 1200 gaz maskesi neyin hazırlığı, ortaya çıkartılmak durumunda. Türkiye veya IKBY’de kimyasal silah yok. O halde PKK’nın gaz maskesi tedariki anlamlı!
[Sabah, 1 Mayıs 2022]
