12 Mayıs Pazar günü Bulgaristan’da yapılan genel seçimlerin kazananı iktidardaki GERB partisi oldu. Ancak birinci parti olan GERB ile BSP arasındaki oy farkının sadece %4,2 puan olması, Bulgaristan’da hükümetin kurulma sürecinin sancılı geçeceğinin habercisi. Oyların %31’ini alan GERB’in ardından hemen ikinci sırada Bulgaristan Sosyalist Partisi’nin (BSP) önderliğindeki “Bulgaristan için Koalisyon” hareketi %27.02 oy oranına sahip oldu. Tescillenmiş üçüncülüğünü yine kimseye kaptırmayan Türk asıllı Hak ve Özgürlükler Partisi (HÖH) %10.56 oy oranıyla üçüncü olurken, parlamentoya giren 4 siyasi partiden sonuncusu ise radikal milliyetçi söylemleri ile bilinen ve % 7,38 oy toplayan ATAKA oldu. Bulgaristan genel seçimlerine halkın ilgisi düşüktü ve %55’lik oranla komünizm döneminden beri belki de en düşük katılım gerçekleşti. Hem seçim sonuçları hem de katılım oranları istikrar ihtiyacı olan Bulgaristan siyasetinin halen çalkantılara müsait olduğunu göstermesi bakımından önemli.
Şubat ayında Sofya merkezinde hükümetin kemer sıkmaya yönelik ekonomi politikalarını eleştiren kalabalıklar, protesto gösterileri yapmış ve 20 Şubat’ta Bulgaristan Başbakanı Bojko Borisov görevinden istifa etmişti. İstifa edip erken seçime gitme kararı alan sağcı Başbakan Borisov hükümette kaldıkça lideri olduğu GERB partisinin puan kaybedeceğini düşünmüştü. Bu yüzden bir an önce seçimlere girip seçimlerde BSP’ye olan üstünlüğünü sağlamlaştırıp yeni hükümeti tek başına kurmayı hedeflemişti. Ancak Borisov’un beklentileri tam olarak karşılık bulmadı. Zira BSP bu seçimlerde GERB’e çok yaklaştı ve aradaki puan farkını ciddi manada kapattı. Daha büyük beklentilerle yola çıkan HÖH, bu seçimde oy kaybına uğrarken, ATAKA ise aynı oranın etrafında dolaştı.
Seçim sonuç oranlarına bakıldığında matematiksel olarak GERB-HÖH, GERB-ATAKA koalisyonunun gerçekleşmesi mümkün görünüyor. Ancak siyasi olarak rakamlar çok daha farklı ihtimalleri akla getiriyor. GERB’in ATAKA’yı koalisyona dâhil etmesinin siyasi istikrar peşinde olan Bulgaristan için hayırlı olmayacağı aşikâr. BSP’nin ATAKA ile gerek seçim öncesi söylemleri dikkate alındığında gerekse ideolojik olarak, imkânsız olmasa da koalisyona girme ihtimali zayıf. Geriye Türk asıllı HÖH partisinin tercihleri kalıyor. Hak ve Özgürlükler Partisi’nin tercih etmesi durumunda sağcı GERB yerine Sosyalist BSP’nin iktidar olma şansı bile var. HÖH’ün ideolojik anlamda belli ilkeleri benimsemiş bir parti olmak yerine çıkarlarını ön plana alan tutumlar sergilediği göz önünde tutulursa HÖH’ün sağcı GERB partisini mi yoksa solcu BSP’yi mi tercih edeceğini kestirmek hakikaten zor görünüyor.
Özetle Bulgaristan’da dün yapılan seçimler güçlü bir iktidar sonucunu doğurmayıp, ülkeyi istikrarsızlığa sürükleyebilecek sonuçları doğurdu. Şubat ayında başlayan protestolar, Bulgaristan’daki STK’ların yaptığı açıklamalar, siyasi istikrar için önemli bir koşul olan güçlü iktidar çıkaramayan seçim sonuçları ve seçimlere katılım oranın düşük olması Bulgaristan’da yeni bir protesto dalgasının habercisi olabilir. Zira Bulgar seçmeni bu seçimlerde siyasilere ciddi bir güvensizlik mesajı verirken devletin ekonomi politikalarından, rüşvetten, yolsuzluktan, ekonomik krizden, şovenist ve popülist siyasetten bıktığını açık bir dille ifade etti. Buna göre yeni kurulacak olan hükümetin ciddi meydan okumalarla karşılaşacağını şimdiden kestirmek zor değil.
