Bu analizde Ortadoğu ve Orta Asya’daki siyasi, ekonomik ve güvenlik dengeleri açısından en belirleyici aktörlerden biri olan İran’ın Afganistan siyaseti mercek altına alınmaktadır. Öncelikle İran’ın Amerikan askerlerinin bölgeden çekilmesini önceleyen dönemdeki Afganistan siyaseti ortaya konmakta ve daha sonra Taliban’ın bölgede kontrolü büyük oranda sağlamasının ardından Tahran yönetiminin verdiği tepki ve aldığı pozisyon incelenmektedir. Ayrıca İran’ın Afganistan siyasetinin hangi faktörler tarafından şekillendirildiği ve bu faktörlerin olası etkileri analiz edilirken kısa ve uzun vadedeki muhtemel dış politika değişiklikleri de öngörülmeye çalışılmaktadır. İran’ın Afganistan krizine yaklaşımında reel politik çıkarlar kadar bölgede yaşayan Şiilerin korunması gibi ideolojik belirleyenlerin de rol oynadığı görülmektedir. Öte yandan reel çıkarlar ve ideolojik yaklaşımın İran elitlerinin ve halkının zihninde optimum bir dengede buluşamamış olduğu müşahede edilmektedir. Tahran yönetiminin Afganistan konusunda ihtiyatlı adımlar atmasının bölgenin çabuk dönüşen dengeleri kadar İran içerisinde meseleye yaklaşımda bir konsensüs sağlanamamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
