- Bayraktar AKINCI TİHA’nın serüveni ne zaman başlamıştır?
Geliştirme çalışmaları 2017’de başlayan ve Baykar tarafından üretilen Bayraktar AKINCI TİHA (taarruzi insansız hava aracı) 29 Ağustos’ta Tekirdağ’ın Çorlu ilçesindeki Bayraktar AKINCI Uçuş Eğitim ve Test Merkezi’nde düzenlenen törenle Türk Silahlı Kuvvetlerine (TSK) teslim edilmiştir. Törende ayrıca eğitim alan 29’u İHA (insansız hava aracı) operatörü, 24’ü faydalı yük operatörü, 32’si mekanik/motor teknisyeni, 30’u elektronik/yer kontrol istasyonu-yer veri terminali teknisyeni ve 10’u silah teknisyeni 125 kursiyer de mezun edilmiştir.[1] AKINCI TİHA operatörleri 26 Nisan 2021’deki ilk uçuşlarından itibaren 1.000+ sorti eğitim uçuşu gerçekleştirmiştir.[2]
29 Ağustos 2021’de teslimat töreni gerçekleştirilen platformlar sertifiye edilen MAM-T, MAM-L ve MAM-C mühimmatlarını kullanabilecek olup diğer mühimmat türlerinin sertifiye edilme süreçleri de devam etmektedir.[3] TSK’nın hizmetine sunulan dört AKINCI TİHA’dan ikisinin Kara Kuvvetleri Komutanlığı, ikisinin de Hava Kuvvetleri Komutanlığına teslim edileceği iddia edilmiştir.[4]
- Bayraktar AKINCI TİHA’nın geliştirme sürecinde hangi başarılar kaydedilmiştir?
Ar-Ge çalışmaları 2017’de başlatılan Bayraktar AKINCI TİHA’dan öncelikle üç prototip üretilmiştir. AKINCI TİHA ilk uçuşunu 6 Aralık 2019’da gerçekleştirmiş, akabinde test faaliyetleri ve kursiyer eğitimleri sürdürülmüştür.
AKINCI TİHA projesi aynı zamanda Ukrayna-Türkiye savunma iş birliğini derinleştiren öncül adımlardan biri olmuştur. Öyle ki Ukrayna devlet şirketi UkrOboronProm’un (UOP) alt şirketi Ukrspetsexport ile Baykar Savunma arasındaki iş birliği kapsamında Baykar Savunma Ivchenko-Progress Motor Sich AI-450T tipi Turboprop motordan 2018’de 4 adet, 2019’da 6 adet ve 2020’de 2 adet tedarik etmiştir.[5]
Öte yandan Baykar Savunma 6 Aralık 2020’de AKINCI TİHA’nın ilk uçuşundan itibaren geçen bir yıllık sürede toplamda 61 farklı testi başarıyla tamamladığını açıklamıştır.[6] 22 Nisan 2021’de gerçekleştirilen ilk atış testinde Roketsan üretimi akıllı mühimmatlar MAM-C, MAM-L ve ilk kez kullanılan MAM-T ile belirlenen hedeflerin başarıyla imha edildiği kaydedilmiştir. 5 Temmuz 2021’deki atış testinde ilk defa harp başlıklı mühimmatlar kullanılmıştır. 8 Temmuz 2021’deki uçuş testinde 38 bin 39 feet irtifada 25 saat 46 dakika havada kalarak gerçekleştirilen uçuşla Bayraktar AKINCI TİHA yerli imkanlarla üretilen hava platformlarının irtifa rekorunu kırmıştır. 10 Temmuz 2021’de ise gövde altına monte edilen nüfuz edici bomba kullanılarak 1.360 kilogram faydalı yük ile 13 saat 24 dakika uçuş gerçekleştirmiştir.
- Bayraktar AKINCI TİHA’nın gelişmiş ve teknik özellikleri nelerdir?
40 bin feet irtifada 24 saat uçuş gerçekleştirebilen ve yaklaşık 6 ton kalkış ağırlığı bulunan Bayraktar AKINCI TİHA 400 kilogram dahili ve 950 kilogram harici olmak üzere toplam 1.350 kilogram faydalı yük taşıma kapasitesi ve harekat yarıçapını doğrudan artıran uydu haberleşmesi ile 5 bin kilometrelik uçuş menziliyle ön plana çıkmaktadır.[7] Kendine özgü bükümlü kanat yapısı ve 20 metre kanat açıklığı ise platformun çok sayıda mühimmat taşımasına imkan sağlamaktadır. Tam otomatik uçuş kontrol ve üç yedekli oto pilot sistemi, yer sistemlerine bağımlı olmaksızın tam otomatik iniş ve kalkış özelliği, GPS bağımlılığı olmaksızın dahili sensör füzyonu ile seyrüsefer özelliği, çift yedekli SATCOM+ çift yedekli LOS ile uydu vasıtasıyla komuta edilebilme platformun başlıca özellikleri arasındadır.[8]
Ayrıca Bayraktar AKINCI TİHA yerli imkanlarla üretilen MAM-L, MAM-C, MAM-T, Cirit, L-UMTAS, Bozok, MK-81, MK-82, MK-83, kanatlı güdüm kiti (KGK)-MK-82, Teber güdüm kitli TEBER-82, Gökdoğan, Bozdoğan, SOM-A (satha atılan orta menzilli füze, standoff missile) gibi mühimmat, füze ve bombayla donatılacaktır.[9]
- Bayraktar AKINCI TİHA’nın hangi operasyonel yetenekleri ön plana çıkmaktadır?
Bayraktar AKINCI TİHA, EO/IR (elektro optik/kızılötesi) keşif istihbaratı, taarruz- mühimmatlı saldırı, kara, hava ve deniz radar keşif istihbaratı, elektronik savaş, sinyal istihbaratı gibi operasyonel yetenekleri ile TSK’nın bu alandaki ihtiyaçlarını önemli ölçüde karşılayacaktır.[10]
Gelişmiş yapay zeka özelliği sayesinde sensörler ve kameralardan edindiği verileri kaydederek bilgi toplayabilecek, GPS bağımlılığı olmaksızın coğrafi bilgileri kullanarak çevresel farkındalık temin edecektir. Gelişmiş yapay zeka sistemi ise hedef tespitinde Bayraktar AKINCI TİHA’dan daha etkin istifade edilmesini sağlayacaktır.[11]
Dahası AESA radarı sayesinde görev icrası esnasında yüksek durumsal farkındalık sağlayan Bayraktar AKINCI TİHA, sentetik açıklıklı radar (SAR) ile elektro optik sistemlerin görüntü almakta zorlandığı kötü hava koşullarında dahi görüntü aktarabilecektir.[12]
- Bayraktar AKINCI TİHA, TSK’ya nasıl bir kabiliyet dönüşümü kazandıracaktır?
Bayraktar AKINCI TİHA geleneksel keşif, gözetleme, istihbarat, elektronik harp ve işaretleme niteliklerinin yanı sıra havadan yere ve havadan havaya taarruz görevi icra edebilme kapasitesiyle çatışma alanlarında belirleyici rol oynayacaktır. Havadan havaya, havadan yere akıllı mühimmat bırakabilmesine imkan sağlayan altyapısıyla F-16 ve F-4’lerin görevlerini üstlenebilecek, böylelikle TSK’nın kinetik vuruş gücüne katkı sağlayan maliyet-etkin bir platform olacaktır.
SOM-A gibi seyir füzesi taşıma özelliği ile düşman hava savunma sistemlerinin menziline girmeden hedefleri imha edebilecektir. Yine havadan havaya Gökdoğan ve Bozdoğan gibi füzeler ile hava muharebelerinde İHA, helikopter ve savaş uçakları için tehdit teşkil edecek, TSK unsurları için taktiksel üstünlük kazandıracaktır.
Bayraktar AKINCI TİHA bir taraftan bu teknolojinin etkin bir kullanıcısı olarak TSK’nın muharip yeteneklerinin geliştirilmesine katkı sağlarken diğer taraftan rekabetçi bir üretici olarak küresel İHA endüstrisinin Türkiye tarafından şekillenmesini de sağlayacaktır.
[1] Tolga Özbek, “Akıncı TİHA envantere girdi”, https://tolgaozbek.com/savunma/akinci-tiha-envantere-girdi/, (Erişim Tarihi: 31 Ağustos 2021)
[2] Ahmet Alemdar, “Bayraktar AKINCI TİHA Envantere Girdi”, Defence Turk, 29 Ağustos 2021, https://www.defenceturk.net/bayraktar-akinci-tiha-envantere-girdi, (Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021).
[3] Turan Oguz, Twitter, 26 Ağustos 2012, https://twitter.com/TyrannosurusRex/status/1430901951844143105?s=20, (Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021).
[4] COIN, Twitter, 29 Ağustos 2021, https://twitter.com/COIN_V2/status/1432010011505463303?s=20, (Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021).
[5] Ahmet Alemdar, “AKINCI TİHA için Ukrayna’dan 12 Adet Motor Tedarik Edildi”, Defence Turk, 12 Mayıs 2020, https://www.defenceturk.net/akinci-tiha-icin-ukraynadan-12-adet-motor-tedarik-edildi, (Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021).
[6] Emre Karakoç, “AKINCI TİHA 61 Farklı Testi Başarıyla Tamamladı”, Defence Turk, Aralık 2020, https://www.defenceturk.net/akinci-tiha-ilk-ucusundan-bugune-61-farkli-testi-basariyla-tamamladi, (Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021).
[7] “Akıncı TİHA Envantere Girdi”; SAHA İstanbul MBA Programı Sunumu, 29 Ocak 2021.
[8] “Bayraktar Akıncı Genel Bilgiler”, BAYKAR, https://www.baykarsavunma.com/iha-14.html, (Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021).
[9] “Bayraktar Akıncı Genel Bilgiler”.
[10] “SAHA İstanbul MBA Programı Sunumu”
[11] “Akıncı TİHA Envantere Girdi”.
[12] “Akıncı TİHA Envantere Girdi”.
