Analiz: Uzlaşma Yolunda: Komisyon’un Uzlaştığı Maddeler ve Anayasa

12 Haziran 2011 seçimleri öncesi topluma ‘Yeni Anayasa’ taahhüdünde bulunan ve 24. Dönem TBMM’de Grubu bulunan dört siyasi parti, seçim öncesi verdikleri sözü yerine getirmek üzere bir araya gelmiş ve partilerin aldıkları oy oranlarına ve TBMM’deki sandalye sayılarına bakmaksızın Meclis Başkanı başkanlığında, her partiden üçer üyenin katılımıyla Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nu kurmuşlardır.

19 Ekim 2011 günü çalışmalarına başlayan Komisyon, toplumun farklı kesimlerinden görüşleri topladıktan sonra yeni anayasayı yazmaya başlamış, ancak 2012 yılı sonuna kadar anayasanın yazım sürecinin tamamlanması hedefini gerçekleştirememiştir. Komisyon, bugüne kadar toplam 172 madde kaleme almış, 23 Ağustos 2013 tarihi itibariyle bu maddelerin 59’unda mutabakat sağlamıştır.

Bu analizde, ilk olarak Komisyon’un mutabakata vardığı 59 maddenin, bir anayasa değişikliği paketi haline getirilmesinin, Türkiye’nin yeni anayasa hedefine muhtemel etkilerinin yanı sıra, uzlaşılan maddelerin TBMM Anayasa Komisyonunda veya Genel Kurulda değiştirilmesi problemi ile bu 59 maddenin yeni anayasaya nasıl işlenebileceği problemi tartışılmıştır. Analizin ikinci bölümünde ise Komisyon’un üzerinde uzlaştığı maddelerle, 1982 Anayasasında bu maddelere karşılık gelen maddeler karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır.