A water cannon of the Turkish police is parked in front of the headquarters of Turkish daily newspaper Zaman in Istanbul on March 5, 2016, after Turkish authorities seized the headquarters in a midnight raid. Turkish authorities were on March 5 in control of the newspaper staunchly opposed to President Recep Tayyip Erdogan after using tear gas and water cannon to seize its headquarters in a dramatic raid that raised fresh alarm over declining media freedoms. Police fired the tear gas and water cannon just before midnight at a hundreds-strong crowd that had formed outside the headquarters of the Zaman daily in Istanbul following a court order issued earlier in the day. / AFP / OZAN KOSE

Paralel Demokrasi Anlayışı Ve Özgürlük İllüzyonu

Gülen cemaatinin birçok konuda birbirine tezat ve inandırıcılığı olmayan söylemleri, demokrasi ve özgürlük vurgusunun da konjonktürel olduğunun anlaşılması için yeterince açıklayıcıdır.

Zaman gazetesine kayyum atanmasının ardından Gülen cemaatine mensup kesimlerin demokrasi ve özgürlük anlayışları zirve yapmış durumda. Basın özgürlüğünün evrensel değerlerinden tutun da liberal ekonominin ve hür teşebbüsün ne demek olduğuna yönelik ezberlenmiş, birbirinin tekrarı olan cümleler kopyalanarak ve ikiye katlanarak dolaşıma sokulmakta. Oysa Gülen cemaatinin demokrasi ve özgürlük anlayışı, diğer alanlardaki paralel yapılanmasına benzer bir mahiyet arz etmekte ve bir illüzyondan ibaret. Cemaat, nasıl ki kendi çıkarları için devletin içinde paralel bir yapılanmaya gittiyse, özgürlük ve demokrasi vurgusunda da sadece Gülen hareketinin bekasına yönelik paralel bir demokrasi ve özgürlük anlayışı geliştirmiş durumda.

Bu durum bariz olarak, Cemaat medyası ve elitlerinin geçmiş ve mevcut konjonktürdeki demokrasi ve özgürlüklerle ilgili söylem ve eylemlerine bakılarak anlaşılabilir. Bugüne bakıldığında, bir taraftan basın özgürlüğü, düşünce özgürlüğü ve bireysel haklar gibi konularda kendi özgürlüklerinin kısıtlandığını söylerlerken; diğer taraftan kendilerine destek vermeyen ya da Gülen cemaatini eleştiren çevreleri sosyal medya üzerinden tehdit etmeye ve ötekileştirmeye devam etmektedirler.

TAKİYYECİLİĞİN İFLASI

Geçmişe yönelik bir okuma yapıldığında, Gülen cemaatiyle ilgili ‘büyünün bozulması’yla birlikte, söz konusu hareketin, demokrasi, basın özgürlüğü, bireysel hak ve özgürlüklerle ilgili ‘tedbirci’ ve ‘takiyeci’ anlayışlarıyla ilgili birçok analiz yapıldı. Ama her defasında, Cemaat mensupları, siyasal iktidarla orantısız mücadele eden Cemaatin geçmiş günahlarının sorun edilmemesi gerektiğine yönelik çeşitli savunmalar geliştirdi. Ahmet Şık, Hanefi Avcı ve Nedim Şener’in, daha baskı aşamasında olan ve Gülen cemaatini eleştiren kitaplarından dolayı, tutuklanmalarının Cemaat medyasında iştiyakla ve hiç şüpheye mahal vermeyecek şekilde nasıl savunulduğu kendilerine hatırlatıldığında bunu duymazdan geldiler.

Geçmiş sorgulanmayacaksa o zaman mevcut duruma bakarak, Gülen Cemaati mensuplarının demokrasi ve özgürlük algıları ile ilgili ilk söylenmesi gereken husus, hala bu değerleri savunur gibi gözüküp araçsallaştırdığıdır. Mevcut siyasal iktidar ve Tayyip Erdoğan karşıtlığına eklemlenerek, söz konusu birikmiş enerjiden faydalanmanın yolu olarak, Cemaat bu kavramları içerde ve uluslararası mecralarda kullanmaktadırlar. Geçmişte ‘hoşgörü’ kavramı etrafında oluşturduğu imaja benzer olarak bugün de ‘demokrasi ve özgürlük’ söylemlerini dolaşımda tutmaktadır.

ŞER SİYASETİ

İkinci söylenmesi gereken, birçok konuda, taktiksel, birbirine tezat, sahicilikten uzak ve inandırıcılığı olmayan söylem ve davranışları, demokrasi ve özgürlük vurgusunun da ilkelerden uzak ve konjonktürel olduğunun anlaşılması için yeterince açıklayıcıdır. Gülen cemaati yöneticilerinin, geçmişte siyaseti yıllarca şer olarak ezberlettiği neferlerine iktidar mücadelesi yaptırması ve Milliyetçi Kürt siyasetine karşı konumlandırdığı elitlerine ve tabanına, sonradan HDP için oy verme ve toplama görevi vermesi bu hususu örneklendirmesi için yeterlidir.

Gülen hareketinin kapalı formunun daha iyi anlaşılması için, söz konusu tutarsız ve ilkeden uzak ve pragmatik yaklaşımları, en azından toplumun farklı kesimlerine bir imkan sunmaktadır.

[Sabah Perspektif, 12 Mart 2016]

Etiketler: