Şiddet ve terör Avrupa sınırlarını aşıp Paris’in merkezine ulaşınca dünyanın dikkati tekrar terör ve şiddet olaylarına yoğunlaştı. 7 Ocak’tan bu yana Batı başkentlerinin önemli gündem maddelerinden biri oldu terörle mücadele. Fransa için ise en önemli ve kritik konu olarak hâlâ yoğun biçimde tartışılıyor. Bütün kurumlar ve siyasi aktörler mesailerinin büyük bir kısmını benzer olayların tekrar yaşanmaması için yeni önlem paketleri hazırlanması hazırlıklarına harcıyor.
Bu hafta Paris’te hem Fransız devlet yetkilileri hem de bu ülkede yaşayan Müslümanları temsil eden bazı kuruluşların yetkilileri ile uzun uzun görüşme imkanı oldu. Fransa ziyaretinin amacı Müslümanlara yönelik ayrımcılık ve hoşgörüsüzlükle ilgili konular hakkında incelemeler yapmaktı. Bu konularda görüşmeler yapılmakla birlikte ziyaret Charlie Hebdo ve market saldırıları sonrasına denk düştüğü için görüşmelerde ana eksen bu saldırıların nedenleri, etkileri ve ileriye yönelik hangi adımlarına atılacağına yoğunlaştı.
Avrupa’da 2004 yılında Madrid’de ve 2005 yılında Londra’da Paris’tekinden daha geniş çaplı terör saldırıları gerçekleşmiş, Madrid saldırılarında 191, Londra saldırılarında ise 52 hayatını kaybetmişti. Paris’te Charlie Hebdo dergisine yapılan saldırı 1950’lerden bu yana Fransa’nın uğradığı en fazla can kaybına neden olan saldırı olduğu için geniş yankı yaptı. Her ülke bu tür saldırıları kendi 11 Eylül’ü olarak kodlama eğiliminde olsa da Fransa’da bunun yerine olayı anlamaya yönelik bir çaba olduğunu söylemek mümkün.
Fransa Cumhurbaşkanı Hollande saldırının yaşandığı ilk günden itibaren soğukkanlı ve özenli bir dil kullanarak terör saldırıları ile bu saldırıları gerçekleştirenlerin dini aidiyetleri arasında bir mesafe koydu. Bu bakış açısının geniş bir kabul gördüğü anlaşılıyor farklı devlet kademelerinde. İslamiyet ile şiddet ve terör arasında bir bağ kurulmamasını ülkede yaşayan Müslümanlar da memnuniyetle karşılıyor.
BİR SORGULAMA DÖNEMİNİN BAŞLANGICI
Öyle görünüyor ki Fransızların beklemediği ve tahmin etmediği bu trajik olaylar bir durum değerlendirmesini de gündeme getirmiş. Yani hemen güvenlikçi bir söylemin etkisine girilmemiş 11 sonrası ABD’de olduğu gibi.ABD 11 Eylül olduğunda daha çok dışarıya bakmış, sorumluluğu başkalarına yüklemişti. Biz nerede ne hata yaptık, niçin hedef olduk sorularını sorma gereği bile duymamıştı. Bunun sonucu olarak ta Irak’ı işgal etmiş, sonu gelmez krizlerin başlangıcını tetiklemişti. ABD’nin izlediği politikalar bugün de bölgede etkisini sürdürüyor. Fransa ise daha sakin ve sorumluluk üstlenen bir adım atmayı tercih etmiş görünüyor.
Görüştüğümüz Fransız uzmanlar, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve yetkililerin hemen hepsi Fransız değerlerinin hedef alındığı, yani “eşitlik, özgürlük ve kardeşlik” değerlerinin saldırıya uğradığı görüşünde birleşiyor. Bazıları buna laiklik ilkesini de ekliyor doğal olarak. Fransız yetkililer bu değerlerin aşınma ile yüz yüze olduğunu özellikle genç kuşaklara aktarımı konusundaki aksaklıkların giderilmesi gerektiğinde hemfikir.
Özellikle göçmen kökenli gençlerin yaşadığı bölgelerdeki sosyal ve ekonomik sorunların daha açık tartışılmaya başlandığı bir döneme girmiş Fransa. Toplumsal dışlanma, işsizlik, ayrımcılık, ekonomik zorluklar nedeniyle sosyolojik olarak çepere itilmişlerin “eşitlik, özgürlük ve kardeşlik” değer
