Putin bombayı patlattı. Hem de ne bomba… Çatışmalar Azerbaycan topraklarında olduğu için Ermenistan’ı savunma mecburiyeti olmadığını söyleyiverdi. Şimdiye kadar suskun kalmasını veya birkaç ima yollu gösteri yapmasını bile şaşırtıcı buluyorduk. Telefona çıkmama gösterisi böyleydi. Ama bu sefer çok daha açık ve bağlayıcı laflar etti. Çatışmaların Karabağ’la sınırlı kalması durumunda hiçbir Rus müdahalesi gerçekleşmeyeceğini açıktan beyan etmiş oldu.
Bu açıklamaları güvenilir bulmayanlar olabilir. Tabii Putin ani bir tavır değişikliği de gösterebilir. Ama bu kadar bağlayıcı bir laf ettikten sonra Azerbaycan için geniş bir alan açılmış oldu.
Daha önceleri 7 bölgeden en azından beşinin sorunsuzca temizlenebileceğini düşünüyorduk. Ve Azerbaycan ordusunun mümkün olan en yüksek süratle ilerlemesi gerektiği görülüyordu. Şimdi bu iş daha rahat hale geldi. Bildiğiniz üzere operasyonlar çoğunlukla kuzey, güney ve doğu bölgelerinde yürütülüyor. Madem bu Azerbaycan’ın topraklarında bir operasyon o zaman cepheyi hızla batı tarafına kaydırmak mümkündür. Ermenistan’a bakan bölgelere yönelik yapılacak operasyonlar hem askeri hem de siyasi olarak başarıyı daha da garantili hale getirecektir. Karabağ’daki Ermeni kuvvetleri arkadan kuşatıldıklarını gördüklerinde Karabağ’ı savunma direnci düşer. Hem de 7 bölgenin en zoru olarak görülebilecek 5 bölge diğerlerinden önce kontrol altına alınabilir.
Özellikle dikkat edilmesi gereken çatışmaların devletler arası bir düzleme taşınmaması. Ermenistan zaten baştan itibaren yaşadığı yalnızlığı ve çaresizliği gidermek için çatışmaları yayma gayreti gösteriyor. Azerbaycan topraklarına yapılan füze saldırılarının başka bir anlamı olamaz. Azerbaycan zaten oldukça dikkatli. Bunu bir iç güvenlik operasyonu olarak tutma konusunda kararlı. Tovuz gibi stratejik önemi haiz bölgelerde yeterli güvence alındıktan sonra operasyon büyük oranda Karabağ’da yoğunlaştırılabilir.
Şu Ermenistan’ın zaten Rusya’dan başka anlamlı bir destek alabileceği ülke yok. İran bile daha doğru düzgün açıklamalar yapmaya başladı. Gerçi bu açıklamalar çoğunlukla İran’daki Azerbaycan Türkleri’ni yatıştırmak için yapılıyor ve belki de İran perde arkasından Ermenistan’a destek vermeyi sürdürecek ama bu aşılamayacak bir sorun değildir.
Batı dünyasında da Ermenistan’a açıktan destek veren tek ülke ise Fransa. Fakat bu desteğin de laftan öteye geçme şansı yok. Fransa sonuç almayan diplomatik ataklardan ve anlamsız destek ve düşmanlıklardan ibaret hale geldi. Ermenistan’a gerçek anlamda verebileceği hiçbir destek yok.
Azerbaycan için otuz yıl sonra doğan büyük bir fırsat. Dikkatle takip edildiğinde Karabağ’ın özgürleşmesinin de ötesinde değeri olacaktır.
[Sabah, 8 Ekim 2020]
