Bekle ve Gör

Diplomatik görüşmeler başladı bile.
Hem de çok hızlı. İngiltere Başbakanı Teresa May önce Trump’ı ziyaret etti. Ardından Türkiye’ye geldi. Putin ile Trump telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Yakın tarih için irili ufaklı birçok ziyaret daha görülüyor. Önümüzdeki günlerde Almanya Türkiye arası ziyaretlerin hız kazanacağını biliyoruz. Herkes yeni döneme hazırlanıyor.
Eski şartlar ortadan kalktı.
Obama döneminin bütün kuralları değişecek. Yeni dostluklar tesis edilecek.
Yeni düşmanlıklar doğacak. Son altı aydır dünya siyaseti otomatik pilottaydı. Trump ile girilen yeni dönemde siyasetin yeniden şekilleneceği düşüncesi yaygınlık kazandı. Arayışlar başladı. Türkiye’de bu noktada kendine bir strateji belirlemeli.
Bana sorarsanız Türkiye soğukkanlı bir bekleyişi tercih etmeli. Sıcak gündem Amerika’yı bir yerlere sürükleyecek. Amerika’nın dost ve düşmanları yolda belirlenecek. Sert giriş yapacak Trump önüne çıkana toslayabilir.
Ve bu çarpışma Trump’ın dört, belki de sekiz yıllık siyasetini belirleyebilir. Bu nedenle Türkiye Trump ile çarpışmamak için dikkatli olmalı. Amerika ile kavgalı olma pozisyonunu diğerlerine bırakmanın yollarını aramalı.
Bir örnekle ne demek istediğimi açıklayayım.
ABD’nin en etkili gazetelerinden biri geçen hafta benimle röportaj yapmak istedi. Konu Trump’ın Müslüman karşıtlığıydı.
Trump’ın tavırlarının İslam dünyasında nasıl algılandığını ve sonuçlarını sordular.
Ben de kendi inandığım doğrular çerçevesinde cevap verdim. Amerika’nın böyle bir uygulamaya geçmesinin hiç doğru olmadığını söyledim. Fakat bu tavrın ülkeler arası ilişkileri doğrudan etkilemeyeceğini de dile getirdim.
Çünkü Müslüman ülkeler böylesi bir konuda ilk günden Trump ile karşı karşıya gelmeyi tercih etmeyecektir. Suriye gibi çok daha karmaşık ve trajik olaylar var. Bunlar çözüm beklerken böylesi bir konuyla karşı karşıya gelmek kimsenin işine gelmez. Bütün ülkeler kabaca bu vize rejiminin zamanla oturacağını düşünür. Bu uygulamanın doğrudan Amerikan karşıtı terör üreteceği fikrini de reddettim.
Konuyla ilgili haber bu gazetede yayımlandı. Ama nedense benim ifadelerim yok. Çünkü haberi yapan arkadaşın beklediği gibi konuşmadım. O arkadaşlar hem Trump’a çakmak hem de Türkiye ile Amerika’yı karşı karşıya getirmek için bu tür haberler yapıyorlar. Benden Trump çok kötü dememi beklediler. Türkiye rahatsız dememi istediler. Trump karşıtı dil kullanan birçok Türk uzman bulunmuş olsaydı, hem içeride Trump suçlanmış olacaktı, hem de Türkiye Trump karşıtı olarak konumlandırılacaktı. Bu nedenle benim yaptığım soğukkanlı değerlendirmeler hoşlarına gitmedi.
Yakın dönemde Amerika ve Türkiye’yi karşı karşıya getirmeye çabalayan birçok böyle haber ve yorum çıkacak. Washington’daki sözde Ortadoğu uzmanları Trump düşmanı.
Bunlar aynı zamanda Erdoğan düşmanı. İki tarafı kışkırtmak ve kızıştırmak için ellerinden geleni yapacaklardır. Bu nedenle Türkiye’nin daha dikkatli adım atması gerekir. İlkeli tavrını sürdürmeye devam etmeli. Doğruyu dile getirmeli. Ancak çok hızlı bir şekilde Trump karşıtı bir kamplaşmaya sürüklenmekten de kaçınmalı. Trump son derece sert bir şekilde gündeme girecek. Büyük büyük adımlar atarken çok kısa sürede birilerine çarpacak.
Ve çarptıklarıyla düşmanlık ilişkisi geliştirecek.
Sıcak gündem dost ve düşmanı tarif edecek.
Türkiye Trump’la düşmanlık etme şansını diğer ülkelere bırakmanın yollarını bulmalı.

[Takvim, 30 Ocak 2017]