19337408 - golden scales of justice, gavel and law book on a white background

Yeni Anayasada Yüksek Yargı

Bu analizde, yüksek yargının yeni anayasayı ilgilendiren yönleri tartışılmıştır.

Türkiye yaklaşık otuz yıldır yeni ve sivil bir anayasa arayışı içerisindedir. Yeni anayasa arayışı hükümet sisteminden temel hak ve özgürlüklere, temel ilkelerden vatandaşlığa kadar çok sayıda tartışma konusunu barındırmaktadır. Bu tartışmalı konuların en önemlilerinden birisi de, yargı ve yüksek mahkemelerdir. 1982 Anayasası on sekiz defa değişmiş olmasına rağmen, Anayasa Mahkemesi dışındaki yüksek mahkemeleri düzenleyen maddelerde herhangi bir değişiklik olmamıştır. Buna karşılık gerek günlük siyasetteki yargı tartışmaları gerekse yeni anayasa çalışmaları ve önerileri incelendiğinde yüksek mahkemelerle ilgili önemli yeniliklerin gündeme geleceği anlaşılmaktadır.

Bu çalışmada yüksek yargı ile ilgili yargılama hukukunu ilgilendiren ayrıntılı teknik konular, yasal sorunlar veya uygulamaya ilişkin öneriler ele alınmamış sadece yüksek yargının yeni anayasayı ilgilendiren yönleri tartışılmıştır. Yeni anayasa sürecinde yüksek yargıyla ilgili tartışılacağı öngörülen temel başlıklar; askeri yüksek mahkemelerin kaldırılması, Danıştay’ın kaldırılarak yargı birliğine geçilmesi, yüksek mahkemelerin görev ve yetkileri, üyelerinin atanma modeli ve görev süresi sınırı gibi konulardır. Bu konular ile ilgili başta siyasi partilerin TBMM’ye sundukları öneriler olmak üzere çeşitli anayasa tasarılarındaki hükümler analiz edilmiş ve sonrasında demokratik hukuk devletlerinde yüksek yargının anayasal statüsü karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bütün bu veriler ışığında Türkiye’nin yeni anayasa arayışında yüksek yargıya ilişkin somut öneriler getirilmiştir.

Etiketler: