Perspektif: “Yatırım Yoluyla Vatandaşlık” Ekonomik Aktiviteye Katkı Sağlar mı?

Dünyada “yatırım yoluyla vatandaşlık” uygulamaları ve hedefleri nelerdir? Türkiye’de yatırım yapan yabancılara vatandaşlık uygulamasıyla ne amaçlanmaktadır? “Yatırım yoluyla vatandaşlık”ın ekonomik aktiviteye etkisi nasıl olur?

Son yıllarda ülkeler içsel ekonomik canlılığı sürdürebilmek için finansal kaynakları kendilerine çekme yolunda farklı enstrümanlar kullanmaktadır. Bunlardan birisi de birçok ülkede çeşitli örneklerine rastlanılan “yatırım yoluyla yabancılara vatandaşlık” ya da “ekonomik vatandaşlık” olarak anılan uygulamadır. Ülkelerin tercih ettiği bu uygulamanın amacı daha fazla yatırım ve dış sermayeyi cezbetmek yoluyla istihdamı artırmak ve büyümeyi teşvik etmektir. Nitekim bunun karşılığında ülkeye getirilen sermayeye göre yatırımcıya oturum izni ya da vatandaşlık hakkı verilmektedir. Türkiye’de zaman zaman dile getirilen bu uygulama 12 Ocak 2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Birçok ülkede örneğine rastlanılan yatırım yoluyla vatandaşlık böylelikle Türkiye’de de hayata geçirilmiş ve halihazırdaki vatandaşlık uygulaması genişletilmiştir. Buna göre belirlenen değer karşılığında sermaye yatırımı yapan, gayrimenkul satın alan, istihdam sağlayan, mevduatı bankada tutan veya devlet tahvili satın alarak belli bir süre elinde bulunduran yabancılara Türk vatandaşlığı kazanabilme hakkı doğmaktadır.

Türkiye gibi kendi iç tasarruflarıyla hedeflediği büyüme oranlarına ulaşmakta zorlanan bir ülke için yabancıların döviz getirmelerinin önünü açan böylesi bir düzenleme oldukça önem taşımaktadır. Sözü edilen düzenleme aracılığıyla halihazırda döviz kurları üzerinden oluşturulan manipülatif ataklardan korunma, döviz girdisi sağlama yoluyla finansal kaynak üretme ve yeni yatırımlarla sermaye kanalı oluşturarak istihdam sağlama imkanları elde edilebilmektedir. Bu bakımdan küresel ekonomide durağanlığın hüküm sürdüğü bir dönemde uygulamanın cari açık sorunu ve döviz girdisi başta olmak üzere Türkiye’nin ekonomik yapısına pozitif katkı sağlayacağı beklenmektedir. Özellikle Körfez ülkeleriyle sağlanan yakınlaşmanın tetiklediği cazip yatırım olanakları da hesaba katıldığında sözü edilen uygulamanın ekonomik aktivitenin hızlandırılmasına katkı yapacağı muhtemeldir.

Bu perspektifte dünyadaki örnekleriyle yatırım yoluyla yabancılara vatandaşlık verilmesi uygulamaları, sistemin Türkiye’deki muhtemel uygulama alanları ve ekonomik aktiviteye sağlayacağı katkının önemi ele alınmaktadır.

Etiketler: