SETA PANEL
Oturum Başkanı:
Talip Küçükcan
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi
Konuşmacılar:
Bekir S. Gür
Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi
İrfan Erdoğan
İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi
Tarih: 18 Kasım 2009 Çarşamba
Saat: 16.30 – 18.30
Yer: SETA, Ankara
Türkiye’de eğitim alanında son yıllarda ciddi bir hareketlilik yaşanmış ve çok sayıda düzenlemeye ve değişikliğe gidilmiştir. Buna rağmen, bu düzenlemelerin ne anlama geldiği, ne tür muhtemel sonuçlar doğuracağı ve ne gibi yapısal çözümlerin gerekli olduğu konusunda, hem politika yapıcılarda hem de bu konuyla ilgilenen kamuoyunda bir zihin berraklığının olduğunu söylemek zordur. SETA’nın düzenlediği panelde Türkiye’de milli eğitim sistemi, okul öncesi eğitimden ortaöğretime, kademeler arası geçişten uluslararası değerlendirmelere kadar çeşitli yönleriyle değerlendirilmiştir. Milli Eğitim Sistemi üzerinde yapılan değişiklerin eğitime etkisi iyi analiz edilmeli
SETA Vakfı tarafından 18 Kasım 2009 tarihinde gerçekleştirilen “Türkiye’de Milli Eğitim Sistemi” konulu panelde Türk milli eğitim sisteminin tarihsel süreç içindeki değişimi, sistem üzerinde yapılan değişiklikler, sistemin aksayan yönleri ve çözüm önerileri ele alındı. Panele İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Erdoğan ve Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Bekir Gür konuşmacı olarak katıldı.
Panelde söz alan Yrd. Doç. Dr. Bekir Gür, Türkiye’de eğitim alanında çok sık değişiklikler yapıldığını fakat bu değişikliklerin özellikle de milli eğitim sistemi üzerinde ne tür etkiler yarattığının pek ölçülmediğini belirtti. Bu amaçla Türkiye’de milli eğitim sistemini analiz eden bir rapor hazırladıklarını belirten Gür, sistemin aksayan yönlerinin iyi belirlenmesi gerektiğine işaret etti.
Türkiye’de eğitim üzerinde son on yılda yapılan bazı değişikliklerin sistemi geleneksel eşitlikçi yapıdan uzaklaştırdığını belirten Gür, geçmişi nostaljiyle anmamakla birlikte eğitim sisteminin daha eşitlikçi bir yapıya sahip olduğunu söyledi. Geçmişteki sistemin yatay ve dikey sınıf atlamaya izin verdiğini belirten Gür, buna şimdiki Başbakan ve Cumhurbaşkanı’nın birer işçi çocuğu olmalarını örnek verdi. Eğitim sistemi üzerinde önemli müdahalelerin yaşandığını belirten Gür, özellikle de 1999 yılında üniversite giriş sınavının iki kademeden tek kademeye düşürülmesiyle eğitim sisteminin, toplumun tüm katmanlarını kucaklayan bir sistem olmaktan çıktığı söyledi. ÖSS sınav sisteminin olumsuzluklarına da değinen Gür, ilköğretim ve lise birinci sınıftaki bilgileri kapsayan soruların yöneltildiği, 2. ve 3. sınıf derslerinin kapsam dışında tutulduğu tek basamaklı sınav sisteminin olumsuz yönlerinin yükseköğretime ve ardından iş hayatına yansıdığına dikkat çekti. 1999 yılında YÖK’ün maddi hatalarla dolu bir karar aldığını belirten Gür, katsayı uygulamasının getirilmesiyle meslek liselerine talebin de azaldığını, AOBP uygulamasıyla, üniversite sınavında başarılı olan bir öğrencinin okulunun başarısı nedeniyle puan sıralamasında altlarda kaldığını, bunun da okul seçiminde lise türünü ön plana çıkardığını söyledi. Gür, OKS’den SBS’ye geçişle dershanelere bağımlılığın daha da arttığını belirtti. Gür: “SBS’nin çocukları liseye yerleştirmekten ziyade eğitimin nerelerde aksadığı, öğrencilerin hangi konularda zayıf olduğuna yönelik bir mekanizma olarak kullanılması çok daha iyi olacaktır.” dedi.
YÖK’ün geçtiğimiz aylarda aldığı Katsayı kararı ile meslek liseleri ve genel liselerin eşit hale getirildiğini belirten Gür, devam eden Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı (AOBP) uygulamasının da bir an önce kaldırılması gerektiğini söyledi. 1999 yılında anti demokratik bir şekilde alınan karar ile liselerin çöktüğünü belirten Prof. Dr. İrfan Erdoğan, sonraki yıllarda da katsayı uygulamasının verdiği zararın yok edilemediğini ve AOBP’nin liseleri çökerttiğini belirtti. Erdoğan, “30–40 yıl önce Türkiye’de iddiasız bir lise yoktu. Hakkâri’de de Mersin’de de Trabzon’da da her lisenin bir iddiası vardı. AOBP uygulamasından sonra endüstri liselerimiz ayrışmaya başladı, aynı şekilde Anadolu liselerimiz ayrıştı. Katsayı, sistemi tahrip etti, meslek liselerimizi, liseleri saf dışı bıraktı. AOBP ortaöğretimdeki alan tasnifine göre geliştirilmiş bir sistemdi. Katsayıyı kaldırdınız, ortaöğretimdeki alan tasnifi hala niye devam ediyor?” dedi. Milli eğitim sistemi içindeki en büyük sorunlardan birinin de yapılan değişikliklerin kendi içindeki tutarsızlıkları olduğunu belirten Erdoğan, “fikriyatı önemli değil tutarlı olsun yeter ancak bu bile sağlanamıyor.” dedi. Milli eğitim sisteminin bir tezi olmadığına değinen Erdoğan, Türkiye’de eğitim politikaları yüzünden seçim kaybeden ya da kazanan bir iktidar olmadığını, bunun eğitime bakışın bir örneği olarak vahim bir durum olduğuna dikkat çekti. Yrd. Doç. Dr. Bekir S. GÜR Orta Doğu Teknik Üniversitesi Matematik Öğretmenliği Bölümü mezunudur. Bir süre öğretmenlik yaptıktan sonra, Florida State Üniversitesinde öğretim sistemleri üzerine yüksek lisansını yaptı. Doktorasını, Utah State Üniversitesinde öğretim teknolojisi alanında yaptı. Yüzüncü Yıl Üniversitesinde öğretim üyesi olarak çalıştı. Halen Karabük Üniversitesinde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Gür, Türkiye’de Yükseköğretim: Karşılaştırmalı Bir Analiz (SETA, 2009) adlı kitabın (Talip Küçükcan’la birlikte) ortak yazarıdır. Ayrıca, Matematik Felsefesi (Kadim, 2004) adlı bir derlemesi yayınlanmıştır. Prof. Dr. İrfan ERDOĞAN Doktorasını Columbia Üniversitesi’nde uluslararası eğitim ve kalkınma alanında yapmış olan Erdoğan, 2006-2008 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanı olarak görev yapmıştır. Türk eğitim sistemi, eğitim yönetimi, eğitim ekonomisi, karşılaştırmalı eğitim konularında çalışmalar yapan Erdoğan, Evlilik Okulu (Remzi, 2004), Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar Çözümler (Sistem, 2002) ve Eğitimde Değişim Yönetimi (Pegema, 2002) isimli kitapların yazarıdır. Halen İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi’nde Öğretim Üyesidir.