Soğuk Savaşın sona ermesinin ardından yapılan pek çok değerlendirmede, tarihsel iki rakip olan Türkiye ve Rusya’nın yeni rekabet alanı olan Kafkasya’da karşı karşıya geleceği yorumları yapılmaktaydı. Ancak, rekabetin varlığına karşın, ekonomik alandaki başarılı işbirliğinin etkisi altında şekillenen ilişkiler beklentilerin aksi yönünde bir seyir izledi
Temmuz 2009 tarihleri arasında ise Türkiye-Gürcistan İlişkileri Çalıştayı düzenlenmiştir.1 12-14 Ekim 2009 tarihleriedilen görüşlerin kimlere ait olduğunun açıklamamasına ilişkin gizlilik esası (Chatham House kuralı) kabul edilmiştir.
arasında ise Türkiye-Rusya ilişkilerini değerlendirmek üzere, her iki ülkeden önde gelen sivil toplum temsilcileri,
akademisyenler ve gazeteciler İstanbul’da bir araya gelmişlerdir.
Türkiye ve Rusya arasında son dönemde ivme kazanan siyasi ve ekonomik ilişkiler, iki ülke arasında çok boyutlu
bir ortaklığın zeminini hazırlamıştır. Türkiye, Rusya ve bölge için önemli sonuçları olacak bu çok boyutlu ortaklık,
SETA’nın düzenlediği Türkiye-Rusya İlişkileri Çalıştayı’nda çeşitli yönleriyle ele alınmıştır. Çalıştayın amacı; Türkiye
ve Rusya ilişkilerinin mevcut durumunu tespit etmek, iki ülke arasında işbirliğini sınırlayan unsurları belirlemek ve
karşılıklı beklentiler, bölgesel istikrar ve güvenlik gözetilerek bu ilişkilerin hangi alanlarda ve ne şekilde geliştirilmesinin
mümkün ve yararlı olacağına dair bir perspektif sunmak olarak belirlenmiştir. Bu amaçla gerçekleştirilen Çalıştayda,
dört farklı oturumda, Türkiye Rusya ilişkileri, ilişkilerde enerji güvenliğinin rolü, Kafkasya ve Balkanlardaki bölgesel
güvenliğin sağlanmasına yönelik iki ülkenin perspektifleri, Rusya’nın İran ve Ortadoğu’ya yönelik izlemekte olduğu
politikalar üzerine değerlendirmeler yapılmıştır.
Çalıştayda her bir oturumda iki konuşmacı 15’er dakikalık sunumlar yapmışlar, bunu takiben diğer katımcılar
kendilerine verilen 3-4 dakikalık süre zarfında konuya ilişkin yorumlarını ve sorularını aktarmışlardır. Çalıştayın sadece
açılış bölümü basına ve izleyicilere açık olarak yapılmıştır. Oturumlar sırasında kapalı usul benimsenmiş ve ifade
Bu çalıştay raporu, SETA’nın kurumsal tutumunu yansıtmamaktadır. Çalıştayda katılımcıların ifade ettikleri bireysel
görüşler ve oturumlar sırasında yapılan tartışmalar çerçevesinde kaleme alınmıştır.
Türkiye Rusya ilişkileri, özellikle 1990’ların sonlarından itibaren dünyadaki gelişmelere paralel olarak değişim gösterdi.
Bu süreç içinde hızla artan ekonomik ilişkiler, iki ülkenin birbirine bakışını dönüştürerek, siyasi ilişkilerin gelişmesi için
uygun bir ortam hazırladı. Özellikle son yıllar içinde gerek Türkiye’nin gerekse Rusya’nın attığı adımlar, işbirliğinin
olumlu sonuçlarının kazandırdığı karşılıklı güven ile birlikte iki ülke arasındaki ilişkiler derinlik kazandı.
Türkiye-Rusya ilişkilerinin gidişatı ve düzeyi, Kafkasya’daki istikrarı ve refahı açısından doğrudan sonuçlar doğuracak
niteliktedir. Aynı şekilde bu iki ülkenin bölgeye yönelik politikalarında çatışma ve rekabetler zincirleme bir şekilde
bölge ülkelerini ve bölgesel güvenliği etkilemektedir. Bu nedenle Kafkasya’ya ilişkin yapılacak bir değerlendirme, her
şeyden önce Türkiye-Rusya ilişkileri çerçevesinde ele alınmalıdır.
SETA, Kafkasya’da son yıllarda yaşanan gelişmeler ışığında Türkiye’nin bölge ülkeleri ile ilişkilerini değerlendirmek
amacıyla bir çalıştay serisi başlatmıştır. Serinin ilk çalıştayı 25-28 Mayıs 2009 tarihleri arasında Türkiye-Ermenistan
ilişkileri üzerine gerçekleştirilmiş, 25-27 Haziran 2009 tarihleri arasında Türkiye-Azerbaycan İlişkileri Çalıştayı; 22-24