SETA’dan ‘Irak Genel Seçimleri’ Analizi

Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı’nın (SETA) “Irak Genel Seçimleri: Irak’ta Yeni Bir Siyasi Kültür Arayışı” analizinde, 12 Mayıs’ta gerçekleştirilen Irak seçimleri ve Irak’ta hükümetin kurulma süreci incelendi

Emrah Kekilli tarafından kaleme alınan raporda, seçim sonuçları ve bu zeminde kurulacak yeni Irak hükümetine dair muhtemel senaryoların parametrelerini incelendi.

Çalışmada Şii, Sünni ve Kürt ağırlıklı siyasi koalisyonlar ve mezhep üstü şekillenen siyasi söylemin bu koalisyonların aday profilleri üzerindeki etkileri değerlendirildi.

Analizde ayrıca, koalisyonların bölgelere göre aldığı oylar ve oy alma nedenleri, parlamentodaki sandalye dağılımının kurulacak hükümet üzerindeki muhtemel etkileri gibi birçok konu ele alındı.

Tamamı Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı’nın (SETA) web sitesi setav.org üzerinde yer alan analizde, Irak’ta 15 yıldır devam eden siyasi süreçlerdeki seçmen-siyasetçi etkileşiminin yeni bir siyasi denklem ortaya çıkarttığı ve bu denklemin seçmenin verdiği birçok mesajı içerdiği öne sürüldü.

Analizde, “Siyasi aktörler verilen mesajı almıştır. Ancak Irak siyaseti seçmen-siyaset etkileşimi kadar bölgesel ve küresel dengelerin etkisiyle de şekillendiği için daha karmaşık bir yapıya sahiptir.” ifadelerine yer verildi.

Analiz yazılırken Irak’ın Bağdat, Basra, Necef, Kerbela ve Erbil başta olmak üzere birçok kentinde farklı zamanlarda karar alıcılar, analistler ve toplumsal kesimlerle birebir yapılan görüşmelerden, yerel ve uluslararası basına yansıyan haberlerden ve konuya ilişkin akademik analizlerden yararlanıldığı kaydedildi.

İran baskı görürse Irak’taki nüfuzunu kullanabilir

Yeni dönemde Irak’ta kurulacak yeni hükümetin bölgesel ve küresel düzeyde ABD-İran çekişmesinden bağımsız şekillenmesi mümkün olmadığı vurgulanan analizde, ABD’nin bölgesel müttefiki İsrail-Körfez blokunun İran’ın bölgesel etkisini kırma yönündeki talepleri ve Trump’ın bu yönde attığı adımların sertliğinin İran’ın karşı hamlelerinin dozu üzerinde belirleyici olacağı belirtildi.

Analizde, İran’a karşı sert hamlelerin gelmesi durumunda İran’ın, Irak üzerindeki nüfuzunu kendisine yönelik baskıyı kırmak için kullanma yoluna gitmek isteyeceği anlatıldı.

Irak’taki yeni hükümetin bu çekişmeye ilişkin pozisyonunun oyun değiştirici nitelikte olacağını değerlendirmesi yapılan analizde, ABD’nin Irak’ta İran’ın etki alanını daraltarak Irak’ı bu çekişmenin dışında tutacak aktörleri tercih edeceği belirtildi. İran’ın ise mümkün olduğunca kendisinden yana pozisyon alacak aktörleri destekleyeceği öne sürüldü.

Türkiye’nin Irak’taki politikalarına da değinen analizde, şu ifadelere yer verildi:

“Türkiye, geçtiğimiz 15 yılda olduğu gibi Irak’ın bu gerilimleri en az zararla atlatması için dengeleyici bir rol oynamayı sürdürecektir. Bunun yanında Irak’taki su sorununun giderilmesi, terörle mücadelede iş birliği ve Irak’ın yeniden inşası süreçlerinde aktif rol oynayarak, vekiller üzerinden güç mücadelesi verenlerden farklı bir siyaset tarzı ortaya koyacaktır.”

[AA, 9 Haziran 2018]