Perspektif | Irak’ı Yeniden İnşanın İmkanı: ABD-İran Rekabetinin Etkisi

ABD’nin Irak işgali sonrasında Washington-Tahran arasındaki güç mücadelesi, DEAŞ’ın neden olduğu yıkım, farklı toplumsal kesimler arasında oluşan kriz alanları ve bunların siyasete yansımaları Irak’taki siyasi ve ekonomik hayatı olumsuz etkiledi ve devletin yapısını işlevsiz hale getirdi. Devlet inşasında gerekli adımların atılmaması ve atılan adımların ise istenilen neticeleri vermemesi, iç ve dış borçlanma, ekonomik krizler ve güvenlik sorunları Irak’ı bugün de devam eden derin bir krize sürüklemiştir. Özellikle DEAŞ’ın bir dönem kontrol ettiği bölgelerdeki somut yıkım, iç göç, siyasi bunalım ve güvenlik sektöründe melezleşme “Irak’ın yeniden inşası” kavramını gündeme getirmiştir. İfade edilen hususlar Irak siyasetinin en önemli gündem başlıkları olurken etnik ve mezhebi temelde bölünen siyasete ülkeyi içinde bulunduğu açmazdan çıkarması için ciddi sorumluluklar yüklenmiştir. Irak siyaseti işgali müteakip 15 yılda ifade edilen krizlerin altında ezilen seçmen ve bunları düzeltmekle mükellef olan siyasetçinin etkileşimiyle önemli dönüşümler yaşamıştır. İşgal sonrasında meydana çıkan Kürt, Şii ve Sünni bloklar zamanla kendi içlerinde bölünmüş, Sünni seçmenden Şii siyasi partilere, Şii seçmenden Sünni ağırlıklı listelere kaymalar olmuştur. Dini söylem son zamanlarda yerini sivillik, demokrasi ve ulus gibi daha seküler kavramlara bırakmıştır. İronik bir şekilde din adamları reform söylemlerine öncülük ederken bu konuda arka planı olmayan siyasetçiler daha dini bir söylem benimsemiştir. Seçime giden süreçte reform ve devlet inşası kavramları temelinde bir seçim programı benimseyen, toplumsal adalet, yolsuzlukla mücadele, temel hizmetlerin halka sunulması, iktisadi kalkınma ve güvenlik sektöründe reform söylemini benimseyen Mukteda Sadr liderliğinde ve Irak Komünist Partisi gibi seküler partilerle ittifak neticesinde oluşan Sairun Koalisyonu’nun seçimin galibi olması Irak siyasetinin dönüşen doğasını ortaya çıkarmıştır…