‘Neçirvan Barzani Ankara ile Erbil İlişkilerine Katkı Sunacak’

Uzmanlar, Türkiye'ye yakınlığıyla bilinen Neçirvan Barzani'nin IKBY'nin yeni başkanı olarak göreve başlamasının Ankara ile Erbil arasındaki ekonomik, siyasi ve güvenlik alanındaki ilişkilere önemli katkılar sunacağını belirtti.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) parlamentosunda 28 Mayıs’ta düzenlenen olağan oturumda Kürdistan Demokrat Parisi (KDP), Goran (Değişim) Hareketi, Türkmen ve Hristiyan milletvekillerinin desteğiyle 111 kişilik parlamentoda 68 oyla IKBY başkanlığına seçilen eski Başbakan Neçirvan Barzani, dün yemin ederek resmen göreve başladı.

Bugün ise parlamentoda düzenlenen olağan oturumda yapılan oylamada, KDP’nin başbakan adayı, IKBY Güvenlik Ajansı Müsteşarlığı görevini yürüten Mesrur Barzani, 87 oy alarak yeni hükümeti kurmak için aday gösterildi.

IKBY yasalarına göre, parlamentoda alınan bu kararın ardından IKBY Başkanı Neçirvan Barzani’nin hükümeti kurması için Mesrur Barzani’yi görevlendirmesi bekleniyor.

Uzmanlar, IKBY’deki başkan ve başbakanın değiştiği yeni dönemde Ankara ile Erbil ve Bağdat ile Erbil ilişkilerinin geleceği konusunda AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAMIrak Çalışmaları Koordinatörü Bilgay Duman, son dönemde Türkiye’nin Irak politikasında etkin olmasıyla Ankara ile Erbil arasındaki diyalogun geliştiğini söyledi.

Türkiye’nin, Bağdat ve Erbil’i birbirine tercih olarak görmediğini vurgulayan Duman, “Her ikisi de birbirinin tamamlayıcısı. Ne Erbil Bağdat’a ne Bağdat Erbil’e alternatif. Bu nedenle Türkiye’nin hem Erbil ile hem Bağdat ile geliştirdiği diyalog önemli.” ifadelerini kullandı.

Duman, Erbil’in kendi iç dinamizminde sağlayacağı istikarın Türkiye’nin politikası açısından önemli olduğunu belirterek, Ankara ile güçlü diyalogu olan Neçirvan Barzani’nin başkan seçilmesinin Türkiye için avantaj olduğunu söyledi.

Parlamentonun Mesrur Barzani’yi başbakan adayı olarak göstermesine de değinen Duman, “Mesrur Barzani’nin kuracağı kabine ve Neçirvan Barzani ile geliştireceği diyalog IKBY açısından önemli çünkü ikisinden biri KDP’nin gelecekteki lideri olacak.” şeklinde konuştu. Duman, ikili arasındaki olası bir çekişmenin IKBY’de istikrarsızlığı derinleştireceğini dile getirerek, tarafların iş birliğinin bölge açısından hayati önemi bulunduğunu kaydetti.

Başkan ve başbakanın yetkileri konusundaki paylaşımın IKBY açısından önemli olacağını dile getiren Duman, “Mesrur Barzani’nin kuracağı kabine ve Neçirvan Barzani ile geliştireceği denge Türkiye ile ilişkiler açısından önem taşıyor.” dedi.

Duman, Türkiye’nin yeni kabinede Türkmenlere bir bakanlığın verilmesi konusunda ısrarlı davrandığını belirtti.

Mesrur Barzani’nin tavrının Ankara ile Erbil ilişkilerinde belirleyici olacağını anlatan Duman, “Eğer Mesrur Barzani Türkiye’nin taleplerini dikkate alır bir pozisyon sergilerse ve Türkiye bu konuda sıcak mesajlar verirse ikili arasındaki diyalog giderek gelişecektir. Ben bir problemle karşılaşılacağını düşünmüyorum.” ifadelerini kullandı.

Duman, Türkiye’nin Neçirvan Barzani’nin yemin törenine, dışişleri bakanı seviyesiyle en üst düzeyde katılan ülke olduğunu hatırlatarak, “Mevlüt Çavuşoğlu’nun Neçirvan Barzani’nin yemin törenine katılması, Türkiye’nin Neçirvan Barzani’ye duyduğu güvenin ve IKBY’deki siyasal sürece verdiği desteğin göstergesidir.” diye konuştu.

IKBY iç siyasetindeki değişikliklerin Erbil-Bağdat ilişkileri açısından ciddi değişikliklere yol açmadığını belirten Duman, Erbil’in Bağdat’a karşı belli bir pozisyonunun olduğunu ve kim başkan olursa olsun bu pozisyonun korunduğunu söyledi.

Erbil’in yeni dönemde Bağdat’la ilişkileri daha fazla dikkate almasının önemine değinen Duman, şöyle konuştu:

“Kerkük meselesi, tartışmalı bölgeler, petrol satışı, ticari ilişkiler gibi konularda Erbil’in takınacağı tavır Bağdat’la ilişkileri etkileyecektir. Neçirvan Barzani hem Bağdat’a hem Türkiye’ye karşı olumlu bir tavır sergiliyor. Şimdi Mesrur Barzani’nin tavrı burada belirleyici olacak.”

“Neçirvan Barzani Türkiye’ye yakınlığıyla biliniyor”

Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETADış Politika Araştırmacısı Can Acun da 2017’de Erbil yönetiminin tek taraflı bağımsızlık referandumuna gitme kararının Türkiye ile ilişkileri gerginleştirdiğini ancak Erbil yönetiminin attığı adımların ve Çavuşoğlu’nun son dönemde Erbil’e yaptığı ziyaretlerin ilişkileri tekrar normalleştirdiğini söyledi.

Bu normalleşme sürecinin ekonomik, siyasi ve güvenlik alanlarını kapsadığını vurgulayan Acun, başkan seçilen Neçirvan Barzani’nin ilişkilerin normalleşmesi sürecine liderlik ettiğini vurguladı. Acun, “Neçirvan Barzani’nin bölgesel başkan olması çok olumlu bir gelişmedir, kendisi Türkiye’ye yakınlığıyla bilinen birisidir.” dedi.

Son dönemde Erbil ile Ankara arasında güvenlik alanında da önemli ilerlemelerin olduğunu belirten Acun, şunları kaydetti.

“Türkiye sadece PKK değil, FETÖ ve DAEŞ ile mücadele konusunda da Erbil’i önemli bir partner olarak görüyor. Ankara hem Kararlılık Harekatında hem de halihazırdaki yürütülen Pençe Harekatında Erbil ile eşgüdüm oluşturulmasını istiyor. Bu açıdan Neçirvan Barzani’nin liderliği PKK’yla mücadele konusunda olumlu sonuçlar doğuracak.”

Acun, Türkiye’nin enerji arz güvenliği konusunda da IKBY’ye önem verdiğini belirterek, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarıyla birlikte Türkiye’nin İran’dan aldığı petrolü Irak’tan ikame etme çabası olduğuna işaret etti. Acun, Neçirvan Barzani’nin, Irak ve IKBY petrolünün Türkiye’ye transferi konusunda daha fazla inisiyatif alacağını savundu.

Acun, Türkiye’nin Erbil ile Bağdat arasındaki krizlerde arabulucuk rolü üstlendiğini vurgulayarak, “Diplomatik siyasi bir figür ve sorunları çatışmayla değil siyaset yoluyla çözme arayışında olan Neçirvan Barzani’nin Bağdat ile Erbil ilişkileri konusunda olumlu adımlar atacağını düşünüyorum.” dedi.

[AA, 11 Temmuz 2019]

Etiketler: